Konu: Cupid ve Psyche

[Fırtınakıran]

Güzellik ve aşkın tanrıçası Venüs, bir o kadar da kıskançtır (Yunan mitolojisinde Aphrodit). Yeryüzünde ondan daha güzel bir genç kadın olduğuna dair söylentiler duyar. Bunun üzerine küplere biner ve oğlu Cupid'i (Yunan mitolojisinde Eros) kıza yollar. Ona der ki;

"Bu kızı aşk oklarınla vur ve onu bu dünyadaki en çirkin yaratığa aşık et!"

Cupis annesine karşı gelemez ve oklarını alıp yeryüzüne iner. Tam kızı vuracakken oku elinden kayar ve sivri ucu parmağına batar. Cupid o an kıza deliler gibi aşık olur. Ancak, annesinin emri de açıktır. Bunun üzerine kızın, yani Pshyce'nin evine bir mesaj gönderir.
Bunun tanrıların bir isteği olduğunu ve Psyhce'nin hiçbir ölümlüyle evlenmemesi gerektiğini bildirir mesajda. Ayrıca, dağın en tepesine gidip evleneceği korkunç canavarla yaşaması kaderine kazındığını da mesaj da ekler.

Psyhce kaderiyle yüzleşmek için dağın tepesine gider ve ulaştığında da her eyrin karanlık olduğunu görür.Birden etrafını ılık bir razgar sarar ve aslında bir sarayda olduğunu fark eder. Sıcak bir banyodan sonra uykuya dalar.
Gece, Cupid onu ziyarete gelir. Geceler boyunca karanlıkta Cupid Psyche'yi ziyarete devam eder ve hep gün doğmadan ayrılır.
Günler geçtikçe Psyche kocasını yüzünü merak etmeye başlar. Ya kocası gerçekten iğrenç bir canavarsa?

"Neden beni merak ediyorsun?" der Cupid. "Seni sevdiğimi biliyorsun ve tek istediğim senin de beni sevmen."
Psyche de görmediği kocasını seviyordur aslında ama, günler ilerledikçe onu daha çok merak eder.
Bir gün kocası uyurken, bir mumu alıp Cupid'in yüzüne doğru tutar.
Kocası o kadar güzel ve tatlıdır ki, bu görüntü karşısında elleri titrer ve elinden kayan mum Cupid'in omzuna düşer. Acı içinde kolu yanmış olarak uyanan Cupid aşkına kalbi kırık bir şekilde son sözlerini söyler.

"Seni sevmiştim ve tek istediğim bana güvenmendi. Ama güven gitiğinde aşk da gider!" bu sözlerle birlikte kızı terk eder ve annesi Venüs'Ün evine döner.
Onu sinir kriziyle bekleyen Venüs, emirlerine karşı gelip bir de kıza aşık olduğu için oğlunu bir mahkum gibi sarayında tutsak alır.
Günler ve geceler boyunca Psyche kaybettiği aşkını arar, ancak sonuç bir hiçtir. En sonunda Venüs'ün tapınağına gider ve ona yalvarır. Venüs ise hala daha çok kızgındır.
"Onayımı almak için sana vereceğim görevi yapmalısın!"der
"Bu kutuyu al ve yer altına git. Oranın kraliçesine şunu sor, Persephone, güzelliğinin bir kısmını bu kutuya koyar mısın?, ardından kutuyu al ve bana geri dön."
Psyhce görevi kabul eder ve yeraltına iner.
İlerlerken bir ses duyar,
"Bu parayı sandalcı Charon'a vermek için al ve bu keki de Cerberus'u(3 başlı köpek)geçmek için al. Sakın unutma! Kutuya güzelliği koyunca onu sakın açma!". Böylece görevi başarır Psyhce, ama yolda geri dönerken merakına bir kere daha yenik düşer ve kutuyu açar. Kutuyu açtığı anda da derin bir uyku onu sarar ve yere yığılır.

Bu sırada Cupid'in kolu iyileştirmiştir. Koluyla birlikte kırık kalbi de iyileşmiştir ve böylece içindeki aşk yeniden tutuşmuştur. Annesinin sarayından aşkını aramak için kaçar. Onu bulduğunda, önce yıkılır, ancak ardından üzerindeki yoğun uykuyu alır ve onu kendine geri döndürür. Kıza dönüp;

"Bu kutuyu al ve anneme götür, tıpkı söz verdiğin gibi. Ben kısa zamanda döneceğim ve her şey yoluna girecek." der ve uçarak gider.

Cupid Jüpiter'e, tanrıların kralına, gider(Yunan mitolojisinde Zeus). Ona, Psyhce'yi bir ölümsüz yapmasını ve evliliklerini kutsaması için yalvarır. Jüpiter bunu kabul eder ve Psyche'yi bir ölümsüz yapar. Ve böylece, Olimpos da yeni hayatlarına başlarlar.



Bu mitolojinin simgeledikleri:

Ruhun aşkı arayışıdır burdaki ana konu. Aşk Cupid, ruh da Psyche'dir. Zaten Psyche de ruh demektir. Günler ve gecelerce aşkını araması hikayedeki somut örnektir.
Ayrıca, ruhun gizemlere karşı duyduğu merakı da temsil eder. Okuduğunuz üzere Psyhce 2 kere merakına yenik düşüp başına iş açmıştır.

[estarriol]

    Selamlar...
       Öncelikle yazı için teşekkürler Hazal. Muhtemelen aynı kaynaktan okuduk bu yazıyı ama buradaki kadar çekmemişti ilgimi doğrusu. Kesinlikle ufuk açıcı olmuş .
       Güzellik tanrıçasının neleri kıskandığını bir düşündüm de yazıyı okurken, Afrodit in dünyada yaşayan ve kendisinden daha güzel olduğu söylenen bir kız dan neden nefret etmiş olabileceğini farkettim galiba. Burada bahsedilen tanrı Afrodit, dış güzellik denen, o insanların dillerinden düşürmedikleri mağrur varlığı temsil ediyor olsa gerek. Güzel olduğu kadar kıskanç, kibirli, ahlaksız ve saldırgan tanrıça Afrodit, aslında televizyonda görülen ve güzel  olarak dayatılan yüzlerce manken yahut şarkıcıdan farklı bir şey değil yani. Hani içimizden birisi, hakkında “ulan o kadar abartıyorlar bu muymuş  yani” diyecek olsa, anında “sus sen de kedi uzanamadığı ciğere mundar dermiş” karşılığını alır ya, bu kadar iyi korunmaktadır işte afrodit. Peki ne bozabilir onun kıyas edilemezliğini? Yahut gerçekte kimdir onu Olympos un tepesine çıkartan?
   İnsanoğlu... Aşk güzelliğin çocuğudur evet, ama asla insanoğlu kadar sadakatle hizmet etmemiştir annesine. Ne de olsa insanların zayıflıklarından beslenmektedir Afrodit aslında. Ve herkes için değişebilecek olan, aslında her ruh ta farklı farklı biçimlenebilecek olan bu özelliği kendi tekelinde toplamayı başarmıştır. Şehvet, zamanla aşkın asla ulaşamayacağı bir hizmetkarlığa yükselmiştir Afrodit in yanında...  Ve birbirine bağlı ruhlar dahi sırf onun yüzünden ayrı düşer olmuşturlar. Ne uğruna mı ?  Geçici zevkler uğruna elbette. Ama bu kadarı yeterlidir Afrodit için. Kendisine nasıl yaklaşıldığı, değerinin neler ile ölçüldüğü ilgilendirmez onu. Tek istediği rakipsiz olmaktır. Mini etekle okula gelip koridordaki tüm erkeklerin kendisini seyretmesinden hoşnut olan kızın istekleri onun bu ufkunun bir yansımasıdır aslında. Peki günün birinde Ruh un güzellikte kendisine rakip olacağını hissederse ne yapar? İşte hikayede bu anlatılmaktadır bence...
   İnfaz emrinin Eros a verilmesi aslında Venüs ün kıskançlığın somut bir göstergesidir. Ne de olsa Aşk onun emrindedir ve rakipsizliğini tescillemek için Aşk eliyle ruh u cezalandırmaktan başka birşey yapmasına gerek yoktur.
   Fakat Tanrıçanın emellerini boşa çıkaracak bir kaza ile aşk kendini ruha teslim eder. Hikayenin buradan sonraki kısmı ise Aşk ın kendisiyle alakalı.
   Cupid in bu durum içerisinde ilk yapacağı psyche i sahiplenmek ve kendisine verilen emre karşı gelmek olur.  Cesaretinin bedeli olarak ise hem annesinden hem de sevgilisinden gizlenmelidir. Ama öte yandan gizlilik, kendi içinde bir büyü taşır. Ve aralarında bir aşkın filizlenmesine sebep olur. Psyche nin Cupid i görmeden sevmesi bu büyünün etkisiyledir hikayeye göre . Ama zamanla merak, büyünün etkisini bastırmaya başlar. Psyche nin bilmediği ise gerçekte birini sevmenin en kolay yolunun onu irdeleyip yormamak oluşudur. Terbiyeden yoksun Ruh, tüm iyi niyeti içerisinde Aşka kırıcı davranacak, zihninde oluşturduğu idea ile yetinemeyip somut bir cisimle karşılaşmak isteyecektir. Sorun aslında Ruh un bastıramadığı açlığında yatmaktadır yine. Güzeller güzeli bir sevgilisi olduğundan emin olsa onu görebilmek için bu kadar can atacak değildir. Zira kafasında oluşturup aşık olduğu sevgilisi mutmeyn kılmıştır onu...  Asıl sorun , gerçekte sevmekle yetindiği kişinin ona layık olup olmadığını bilme çabasıdır. Yani güvensizlik ve kanaatsizlik... Sonrasını tahmin etmek güç değil. Ortada bir kırık kalp ve bir pişman aşık kalacaktır.
   Aşk, Cupid çareyi basit olana, yüzeysel ve fedakarlık gerektirmeyene, Venüs e sığınmakta bulur. Ve uzun bir süreliğine orada hapsolur. Psyche, Ruh ise yaptıklarından son derece pişmandır ve çaresizlik içinde aynı kapıyı çalar. Ve bazı görevleri yerine getirmesi halinde isteğine kavuşacağı  Psyche e verilen görevler aslında aşk ın uğrunda yapılan özverilerdir. Bu imkansız görevlerin üstesinden gelmek, aslında ulaşılan sonuçlar açısından değil, kazanılan güç ve alınan eğitim açısından önemlidir. Son olarak da başına en çok bela açmış özelliğinden, merak ve açlığından imtihana sokulur. Ve bu imtihanın sonucu elimdir. Bir kez daha kaybetmiştir Psyche. Ama az önce de dediğim gibi, sonuç önem taşımamaktadır. Önemli olan yaptığının cezasını bu defa eyleminin doğal bir sonucu olarak çekmiş olmasıdır. Gerçek bir eğitimdir geçtiği bu defa.
   Bu arada Cupid, basitlik sürgününde gerçek aşkı özleyecek kadar uzun kalmış, yaralarından arınıp, sevgilisi affedecek güce ulaşmıştır. Sevgilisinin ızdırabıyla karşılaşan Cupidin içinde merhamet uyanır ve sevgilisini kucaklayıp yolcuğunda ona destek olur. Katetmesi gereken mesafede artık yalnız değildir Psyche. Sonsuza dek beraberce yaşadılar kısmında önce aklıma gelmişken, Aşk ve Ruh un bir de kızı olr hikayenin bir başka versiyonunda , adı Mutluluktur. Bütün bu hikayede geçenlerin sebebi , ve çekilen bütün acıların mükafatı olan mutluluk. Hala kafamda bir soru var diyebilirim: mutlu olmak için yapılanlardan hangisi daha zor acaba? Gerçek pişmanlığı tadıp kendini affettirmek için herşeyi yapmak mı? Yoksa sevdiğini her şartta affedebilecek bir tanrının merhametine sahip olmak mı?...

[Nihbrin]

Bu miti bilmiyordum. Öğrenince Serial Experiments Lain'deki Psyche bölümü ve olan biten tüm olaylar farklı bir anlam kazandı gözümde. Meğer Lain'in tanrılaşma sürecinin başını simgeliyormuş. Gerçekten teşekkürler, bu ayrıntıyı o animeyi irdeleyen hiç bir yorumda görmemiştim. İnsanlar "öylesine bir ad" şeklinde düşünmüş olmalı.

[Bonthey]

Ben bu hikayeyi bilmiyorum.
Çok teşekkürler paylaştığın için.
Aslında mitoloji ayrı bir dünya resmen ve her hikaye bunun gibi sıradışı.

[Amras Ringeril]

Nihbrin okuyunca benim de aklıma o geldi senin yorumunla daha da oturdu ordaki şeyler. Sonraki bölümlerde (9 sanırım) evrenin ruhuna dair simgeler de burda Lain'in kendine merakıyla bir ruh alıp tanrılaşmaya gitmesiyle epey alakalı gibi. Zekalarını kıskanmamak elde değil

Teşekkürler Fırtınakıran, görmemişim daha önce.

[Fırtınakıran]

Rica ederim arkdaşlar.

Bu mit, aslında Avrupa'da çok yaygınmış. Ben de ilk defa bu sene öğrendim kendisini. Temsil ettikleriyle olaya güzel gerçeklikler katılmış.

O animeyi de çok duyuyorum bir izleyemedim . Oraya bile gitmiş demek. Yalnız bu animecilerden korkulur. Nerden neye gönderme yapacakları belli olmuyor

[Asfaloth]

Guzel paylasim saol

[Khazidhea]

Evet gerçekten çok hoş bir mit ve yine her zamanki gibi yunan mitine hayran kaldım

[râh-i revân]

Paylaşım için teşekkürler...Fakat konu aşk ise bunu yunan mitolojisinden değil kendi köklerimizden okumamız gerekir...İskender pala'nın Kitab-ı Aşk ını okursanız Aşk konusunda bakış açınızın bir tamamlanmaya doğru yürüdüğünü görürsünüz...

[Eco]

yok biz bunu zorunlu olarak okuduk okulda da o yuzden rastlamıs, kisisel cabası onu buraya koyarken olmus sadece Reading for the Real World 2 (kitap da yanımda duruo estarriol kaldırmadım hala gecen senenin kitaplarını:)) ceviri icin helal olsun diyorum Fırtınakıran'a.