Konu: Elif - G. Willow Wilson

[Denaro Forbin]

G. Willow Wilson’a 2013’te World Fantasy Award ödülünü kazandıran ve orijinal kurgusuyla dünyanın dört bir yanındaki okurların beğenisini kazanan Elif, sonunda Türkçede!

İsimsiz bir Orta Doğu şehrinde yaşayan, kendine Arap alfabesinin ilk harfi Elif’i nickname olarak seçen yetenekli bir hackerın başından geçen maceraları konu alan kitap 1001 gece masallarını, Arap efsanelerini, günümüzün bilgisayar teknolojilerini ve fantastik olayları oldukça başarılı bir şekilde harmanlamasıyla tanınıyor.

MonoKL etiketi altında yayınlanan, çevirmenliğini Gökhan Sarı’nın, editörlüğünüyse M. İhsan Tatari’nin üstlendiği kitabın konusuysa şöyle:

Meçhul bir Orta Doğu şehrinde, takma adı Elif olan yetenekli ve genç bir hackerın Devlet’le başı belaya girer. O andan itibaren, aşk açmazındaki Elif, Devlet Güvenlik’ten kaçmak için sürüklendiği dünyada, görünür ve görünmez güçlerle amansız bir mücadeleye tutuşmak zorunda kalacaktır.

Elif, içinde Arap Baharı’nın da izlerini sürebileceğiniz, İslam mitolojisiyle bezenmiş eşsiz bir fantastik kurgu.

Eğer siz de klasikleşmiş fantastik eserlerden bunaldıysanız ve artık hiçbir şeyin sizi şaşırtmayacağını düşünüyorsanız içinde kendi kültürümüzden bir şeyler bulabileceğiniz bu esere mutlaka bir şans verin. Pişman olmayacağınızı garanti ediyoruz.

Tanıtım ve künye bilgileri için buraya tıklayabilirsiniz.

Haber: Hakan "magicalbronze" Tunç

[mit]

Arkadaşlar, editörlüğünü yaptım diye demiyorum (reklamları izlediniz), ben bu kitabı cidden çok sevdim. Mısır'a benzer bir yerde, isimsiz bir şehirde geçiyor hikâyesi ve kültür bakımından birazcık bizi andırıyor bazı şeyleri. Kitapta her şey var; namaz da kılıyorlar, küfür de ediyorlar, Kur'an'dan örnek de veriyorlar, internette sörf de yapıyorlar. Hele bir de Vikram diye bir karakter var ki... cidden çok eğlenceli. Okumanızı bir forumdaş olarak tavsiye ediyorum.

[sleepingforest]

Ben de gördüğüm anda sepete ekledim, farklı bir şeyler okumak cidden güzel oluyor.

[Fırtınakıran]

Daha önce hiç böyle bir kitap okumadım. "Elif"i, tam adıyla "Görünmez Elif"i, okuduğum hiçbir kitaba benzetemiyorum.

Kitabın tam adı Alif the Unseen, yani Görünmez Elif. Yayınevinin bu adla basarak çocuk kitabı imajı vermesinden çekinmesiyle kitap bize Elif adıyla geldi. Ama bu bir şekilde bir kayıp olmuş. Çünkü Görünmez Elif adının kitap içerisinde o kadar çok manası var ki, her yeni manayı satır aralarından kazıyarak çıkarmaktan büyük keyif duydum.

2013'te World Fantasy Award'ı kazanmasına hiç mi hiç şaşırmadım. O ödülü nasıl hakettiğini sayfalarında bana defalarca kanıtladı.

Peki neyin nesidir bu kitap?

Bu kitap, hackerlerın, sosyal medyanın gücünün, Arap Baharı'nın ve cinlerin kitabı. Evet, ciddiyim. Cinlere dair küçüklüğünüzde duyduğunuz pek çok şey bu kitapta görerek şaşıracaksınız. İyisi, kötüsü ve nötrü, hepsi bu kitapta. Elif kullanıcı adına sahip hackerımız ise devletle ters düşüp olmadık şeyler yaşayınca kaçışı cinler aleminde buluyor. Bitmedi, bir de ortada Binbir Gündüz Masalları var. Yo, dalga geçmiyorum. Cinler  tarafından anlatılmış masallardan derlenmiş bilmem kaç yüzyıllık bir kitap. Ve bunca alakasız şey birbirlerine halka halka geçmeye başlayınca ortaya sıra dışı bir eser çıkıyor.

Açıkçası Elif, yazarının Doğu kültürünü şaşırtıcı derecede iyi özümsemesinin de sonucu. Derviş Evi kitabını bilenler bilir, o da Arthur Clarke gibi büyük bir ödülü almıştı ama okuduğumuzda yazara lanetler etmiştik. Cahilliğini ve anlattığı toprakları hiç bilmeyişinden rahatsız olmuştuk. İşte bu kitap onun tam tersi.

Okurken sık sık çocukluğumu ve Geziparkı'nı düşündüm. Evet, bu kadar tezat şeyleri aynı potada eritiyor.


Son cümlem de alın okuyun olsun.


Not: Vikram karakteri için bile okunur bu kitap. Kitaba dahil olduğu anda birkaç seviye atlatıyor.

Not 2: İhsan Tatari'nin editörlüğü de mükemmele yakın. Oh be, uzun zaman sonra yazım hatası olmayan kitap okudum! Dipnotlara ve akıcılığa değinmiyorum bile.

[Sayhh]

Hem çok beğendiğim, hem de bazı yönlerden tatsız bulduğum bir kitap oldu Elif. İkircikli duygular içindeyim.

Kitap, gündemden ve popüler kültürden fazlasıyla beslenmiş olmasına rağmen kendine has bir tada, bir farklılığa sahip. Şüphesiz bunun en önemli sebebi, daima korku unsuru olarak kullanılan cinlerin çok daha sade bir biçimde bu hikayede karşımıza çıkmış olmaları. Sempatik cinler tanımak ilgi çekici bir şey. Hele bir Vikram var ki...
 
Kitabı farklı kılan önemli şeylerden bir diğeri ise yazarın çizgi roman yazarlığı geçmişine sahip olması olabilir. Kurguya dahil edilen mekanlar özenle seçilmiş ve tanımlanmış. Dahası bu mekanlar kendi aralarında bir kompozisyona bile sahipler, sıralı olarak yerleştirildiklerini düşündüğümüzde dengeli bir görünümleri var.

Hikayenin akışı da bir hayli ilginçti. Standart kitaplarda olaylar ağır başlar, gittikçe hızlanır, hızlanır ve çarpıcı bir finalle sona erer. Bu kitapta ise hızlandı, çarptı, yavaşladı, durdu, hızlandı, heyecan oldu, daha da hızlandı, yavaşladı, durdu, tekrar hızlandı, nefes aldı, patladı. Belki bu da bölüm bölüm yayınlanan çizgi romanlardan kalma bir alışkanlıktır, bilmiyorum.

Kitap boyunca, yazarın kitabı yazma serüvenini düşünmekten alamadım kendimi. Aşina olduğumuz bir gizeme dair ilginç bir fikirle yola çıkmış, son derece etkileyici birkaç bölüm yazdıktan sonra “Bu kitabın çok satmasını istiyorum.” demiş sanki ve ilk sekiz bölümde cılız çıkan bu ses, sonraki dokuz bölümde kitabın yazılma sebebi haline gelmiş. Bu iki bölüm arasındaki kırılma önemli, çünkü kurgunun bu noktadan itibaren farklı bir devamı varmış da, yazar eseriyle Arap Baharı arasında paralellik kurmak istediği için başta tasarladıklarına sadık kalmamış izlenimi veriyor.

Spoiler: Göster

Eser 2010-2012 arasında yazılmış, protestolar 2010 sonunda başlıyor. Kitap, tam ortadan kesilmiş gibi zaten.

Olduğuna inandığım diğer devamı okumayı çok isterdim. Dileğim gerçekleşmiş olsaydı kitap bu kadar bilinir olmayabilirdi tabi.

Çok büyük spoiler:

Spoiler: Göster

Yahu, binlerce yıl yaşamış kadim varlıklar mutlaka bize denk gelen maceralarında mı ölmek zorundalar? Bu tip bir olay bir eserde geçtiğinde çok sinirleniyorum. Sen ki kadim bir varlıksın, başından sayısız olay geçmiş, hayatta kalmışsın bu zamana kadar ve ben seni tanıyıp sevince mi ölmeye karar veriyorsun? Kaldı ki ölmemeyi seçebileceğin bir durumda!

Söz konusu kişiye çok bağlanmamıştım gerçi ama yine de bir sevmiştim işte. Ölümü, farklı eserlerde karşıma çıkan başka iki varlığın ölümünü de hatırlattığı için bu kadar çok kızgınım. Öldürmesinler şu kadimleri!

Bu arada, Mühtedi karakterini yazarın kendisinden ilham alarak yarattığını söyleyebilir miyiz? Bana sanki öyleymiş gibi geldi.

Editörlüğünü İhsan Tatari'nin yaptığını bildiğim bir kitabı okumak da ayrıca keyifliydi. Daha nicelerini okurum umarım.

[Fırtınakıran]

Bu arada, Mühtedi karakterini yazarın kendisinden ilham alarak yarattığını söyleyebilir miyiz? Bana sanki öyleymiş gibi geldi.

Okurken ben de böyle düşünmüştüm ve daha böyle düşünen çok kişi var . Kendisi bunu onayladı mı bilmiyorum, ama insan düşünmeden edemiyor. Öyle bir benzerlik var gerçekten.

[mit]

Evet, ben de öyle düşünüyorum. Kendi kişisel deneyimlerinden faydalanmadıysa bile gerçek hayattan ilham aldığı çok açık bence de. Böylece sadece ilginç bir karakter sunmakla kalmamış, din değiştiren birinin, özellikle de bir kadının çektiği zorluklara çok güzel bir şekilde parmak basmış.

Aynı şekilde, Sayhh gibi yazarın çizgi-roman senaristliği tecrübelerinin kitaba yansıdığını düşünüyorum ben de. Romanı farklı kılan unsurlardan biri de buydu zaten. Hem temposunda, hem anlatım tarzında hem de karakterlerde bariz bir çizgi-romansılık vardı. Ama bu kötü bir şey değil elbette, daha eğlenceli kılmış hatta.

Vikram'sa... Ah Vikram ah! Her okurun mutlaka tanışması gereken bir karakter. Her ne kadar spoiler içinde yazılanlara sonuna kadar katılsam da...

Yorumun için teşekkürler Sayhh. Uzun zaman sonra bu kitap hakkında bir-iki kelam edebilmek güzeldi

[VeRMiNaaRD]

Bende aynı şeyi düşündüm. Sanırım kitabı okuyan herkes aynı şeyleri düşünüyor.  Vampir Vikram gerçekten eğlenceli bir karakterdi. Onun yaşadığı şeyler saçma oldu biraz ama neyse artık olan oldu. Yalnız bu sözleşme imzalayıp günahtan kaytarma nasıl saçmalıktır ya gerçekten araplarda öyle oluyor mu?

Kitabı hediye eden Hazal'a ve bunda cinler cirit atıyor okumaya korkuyorum dediğimde okumam için gaz veren Setenay'a da tekrar teşekkürler

[uveybaba]

Kitabı az önce bitirdim. Beklediğim etkiyi vermediğini söylemem gerek. Sanırım fazla beklenti içindeydim ben

Fantastik edebiyatın İslamiyet ve Kuran-ı Kerim ile bu şekilde açıkça birleştirmesi hoş bir tecrübeydi. Ben biraz Tılsım-ı Kudret'e benzettim kurguyu. Bu arada aydınlatmak istedim kitapta geçen cinler ve yaptıkları şeyler çoğu yazarın kurgusu. Kuran-ı Kerim de bu şekilde bahsedilmiyor. Örtüşen belirli noktalar var ama sayılı diyebilirim. Ayetleri analiz edip gerisini kendi kurgusuna bırakmış sanırım.

Arap Baharı için ise düşünceleri gayet güzeldi. Evet bir devrim oluyor ama sonuçları ne kadar iyi ? Arap baharı için her zaman " Haklı nedenlerden , daha kötü sonuçlar " olarak düşünmüşümdür.

Yinede güzel kitaptı , sonuçta bir gün içerisinde bitirebildim. Bana en çok İmam ilginç geldi Etrafımda ki imamlarla karşılaştırdıkça bir gülme gelmedi değil.

edit : Kitabın çeviri notlarına bayıldım bu arada. Çok detaylı ve çok güzel olmuş.

[cankutpotter]

Okuması keyifli bir kitaptı benim için, Kasım Aralık 2015 sıralarında okumuştum gerçi. İslami fantastik çok da alışık olmadığım bir tür olmasına karşın kitap ilgimi çekmişti, çok da yabancılamamıştım, isimler bu konuda büyük rol oynamıştı elbette.
Farklıydı ve özgündü benim açımdan. Eh, çeviri ve editörlüğe laf yok zaten. Okumayan varsa deneyin derim, doğu kültüründen bir şeyler hiç fena olmaz diyorsanız başarılı bir işleyiş olacaktır diye düşünüyorum.