Konu: Ursula K. LeGuin'in Harry Potter Hakkındaki Düşünceleri

[Light]

Edebi açıdan büyücülerle ilgilendiğiniz için sormak istiyorum: Harry Potter'ları okudunuz mu, okudunuzsa haklarında ne düşünüyorsunuz?

Birinci Harry Potter'ı okudum. Aşina olduğum iki biçimin hoş ve canlı bir karışımı gibi görünmüştü bana; bunlardan birincisi "iğrenç/aptal/zalim ebeveynlere sahip yetenekli/sevgi uyandıran çocuk" ikincisi de İngiliz "yatılı okul hikâyeleri". Gerçi bu iki konunun eskiliği yüzünden kafam karışmıştı, çünkü kitap orijinal olduğu için övülüyordu. Sıradan insanların aşağı görüldüğünü, adeta insandan sayılmadığını, o harika büyücü halkın ise şiddet de içerdiği söylenebilecek yarışmalar için yeteneklerini kullandıklarını görmekten pek hoşlandığımı söyleyemem. Bu tema, özel güçleri olan özel bir gruba dahil olma yolundaki çocukluğa ait arzuya oynuyor, fakat ahlaki açıdan söyleyebileceğim en hafif şey, yaratıcı olmadığıdır.

Benim bu konu hakkındaki düşüncem acı da olsa doğruluk payının olduğudur.Ursula K. LeGuin'in Yerdeniz Serisi'ni de okumanızı öneririm bu arada.
Bu konudaki yorumlarınız neler?

[Darkone]

Harry Potter'ı okumadım sadece ilk filmini izledim.  karakterlerin çocuk olması, büyü temasının çok fazla oluşu ve olayların büyük bir kısmının yatılı okulda geçmesi yani dünyanın küçük oluşu beni kendisine çekmedi. tabii okusam belki bu düşüncelerimin bir kısmı geçersiz kalabilirdi ama ana kahramanların çocuk oluşu beni okumaktan alıkoydu

[Light]

Harry Potter'ı okumadım sadece ilk filmini izledim.  karakterlerin çocuk olması, büyü temasının çok fazla oluşu ve olayların büyük bir kısmının yatılı okulda geçmesi yani dünyanın küçük oluşu beni kendisine çekmedi. tabii okusam belki bu düşüncelerimin bir kısmı geçersiz kalabilirdi ama ana kahramanların çocuk oluşu beni okumaktan alıkoydu

Aslına bakarsan Ursula çok iyi bir şeye değinmiş.Yaratıcılıktan ziyade çocukların duygularına-çocukların kendini ayrı özel bir gruba koyma isteğine oynuyor ve bu sadece çocukları kendine bağlayan bir eser altyapısı oluştuyor. Empati yeteneğin yeterince gelişmişse bu eseri yeterli bulmamış olabilirsin.

[Fırtınakıran]

Le Guin benim için çok değerli bir yazar. Gerek eserlerini gerekse eserlerindeki fikirleri bizlere aktarış biçimini çok takdir ediyorum. Aynı zamanda Harry Potter serisini de okudum, fakat Le Guin usta ile hemfikir değilim.

Yerdeniz Serisi benim gözümde hem fantastiğin ciddi anlamdaki önemli adı, hem de bir edebiyat şaheseri. Harry Potter ise, her nedese, bazı ustalarca çok yeriliyor. Bunun bir benzerini Yürüyen Şato'nun yaratıcısı olan Diana Wynne Jonas da söylemişti. Bilmeyenler için özet geçeyim, kendisi özellikle çocuk edebiyatında iddialı bir isim. Tolkien'in öğrencisi olduğunu söylemiş miydim?

Neyse lafı fazlaca uzattım. Ben maalesef katılmıyorum. Şöyle ki, Harry Potter dünyada pek çok çocuğa kitap okuma alışkanlığı kazandırdı. Bu çocukların Yerdeniz ile başlaması facia olur, çünkü henüz o düşünce altyapısına ya da edebiyat kavramna aşina değiller. Öte yandan hayal güçleri tetiklenmeli ki gelecekte yaratıcı bireyler olsunlar. Koyun olup güdülmesinler; kendileri tek başlarına bir şeyler ifade eden kişilere dönüşebilsinler.

Harry Potter'ın eksikleri vardır ve ustalarca yerilmeye devam edecektir. Ama ben bunu hem fantastiğe giriş için (özellikle genç okurlar için) yararlı bir kitap olarak görüyorum, hem de genel anlamda okuma alışkanlığı kazandırmak için çok güzel bir yapıya sahip.

Neden üstüne bu kadar gidildiğini anlamış değilim. Filmlerine hiç değinmeyelim, onlar film. Hiçbir film kitapların yanına yaklaşamıyor, biliyorsunuz. Ama genç bireylerin geleceği için güzel başlangıçlar olabilecek yapıtlar da bu kadar eleştirilmemeli bence. Le Guin kendi üstat çerçevesinden bakınca böyle görmesi doğal tabii. Ama Rowling'in de eserini yazarken yaptığı araştırmalar, büyülü sözlerin ve adların geldiği yerlerin (kökenlerinin) hakkı verilmeli.

[Lordmuti]

Harry Potter'ın eksikleri vardır ve ustalarca yerilmeye devam edecektir. Ama ben bunu hem fantastiğe giriş için (özellikle genç okurlar için) yararlı bir kitap olarak görüyorum, hem de genel anlamda okuma alışkanlığı kazandırmak için çok güzel bir yapıya sahip.

^ Aynen katıldım. Mesela ben ilkokul yıllarında kitap okuyan bir insandım; ama tür ayrımı falan yapmadan önüme geleni rastgele okurdum. Fantastik edebiyatı tanımamı ve sevmemi sağlayan kitap Harry Potter'ın ilk kitabı olan Felsefe Taşı olmuştu. Öyle tesadüf eseri görüp aldım Felsefe Taşı'nı. Hiç unutmam, okulun karşısında bir kırtasiye vardı oradan ikinci ve üçüncü kitapları da almış okumuştum çok kısa süre içerisinde. 2003 ya da 2004 olması lazım tarihin.

Harry ile beraber büyüdük, Hogwarts koridorlarını arşınladık tey tey tey.

[Light]

Le Guin kendi üstat çerçevesinden bakınca böyle görmesi doğal tabii. Ama Rowling'in de eserini yazarken yaptığı araştırmalar, büyülü sözlerin ve adların geldiği yerlerin (kökenlerinin) hakkı verilmeli.

LeGuin'e bu soru sorulurken kendi üstat çerçevesinden bakması beklenmiyor mu?Sonuçta bu çerçeveden bakılması istenmeseydi bu konuda bilgisi olan rastgele bir insana da sorulabilirdi ve bence Rowling'in hakkı fazlası ile verildi.
Yanlış anlamayın bende zamanında Harry Potter'a hayrandım fakat ileride olaylara başka bir çerçeveden bakınca LeGuin'in yorumları fazlası ile doğru geliyor.
Harry Potter'ın başarısı tartışılamaz ama gerçek bu.

[Fırtınakıran]

Aslında yazımda hem Le Guin'in hem de Rowling'in hakkını vermeye çalıştım. Tabii ki ustaya o çerçeveden olan bakışıyla yorum yapması için bu soru soruldu, onda hemfikirim. Sizi de yanlış anlamadım kesinlikle. Sadece dikkat çekmek istediğim nokta okuma alışkanlığı kazanma/fantastiğe giriş gibi konularda Harry Potter iyi iş yapıyor. Ama elbette bu adımları çoktan atmış kişilerin daha farklı, bu alanın ağır topları diye nitelendirebileceğimiz eserleri okumaları beklenir .

[Denaro Forbin]

Henüz bitirmemiş olsam da Yerdeniz'i ben de severek okuyanlardanım, altyapısı çok güçlü birkaç seriden biri olduğuna da inanırım hatta. Fakat ben de bu konuda Fırtınakıran ile aynı görüşteyim, yani Ursula teyzemize katılmıyorum. Harry Potter fantastik bazında olduğu kadar edebi anlamda da güçlü.

Bence hiçbiri değil ama hadi zorlarsak birinci ve ikinci kitapları "çocuk kitapları" kategorisine koyabiliriz fakat üçten sonrası için aynı şeyi söyleyemeyeceğim. Kitaplarla birlikte bizler de büyümeye devam ettik ve bunun yanı sıra seri de gittikçe karanlıklaştı zaten.

Bu tür söylemlere bugüne dek hep karşı çıktım, yıllar sonra da karşı çıkmaya devam edeceğim sanırım. Harry Potter'ın her zaman özel bir yere sahip olacağını söyleyen kişilerden biri de benim, evet.

[estelturin]

Bu tema, özel güçleri olan özel bir gruba dahil olma yolundaki çocukluğa ait arzuya oynuyor, fakat ahlaki açıdan söyleyebileceğim en hafif şey, yaratıcı olmadığıdır.
 

    Bence üzerinde durulması gereken, Ursula K. LeGuin'in yukarıdaki sözleridir. İlginç olan Fantastik bir eseri yaratıcı bulmamasıdır.En hafif eleştirim diyor ama bence yerin dibine sokuyor.

[Light]

Bu tema, özel güçleri olan özel bir gruba dahil olma yolundaki çocukluğa ait arzuya oynuyor, fakat ahlaki açıdan söyleyebileceğim en hafif şey, yaratıcı olmadığıdır.
 

    Bence üzerinde durulması gereken, Ursula K. LeGuin'in yukarıdaki sözleridir. İlginç olan Fantastik bir eseri yaratıcı bulmamasıdır.En hafif eleştirim diyor ama bence yerin dibine sokuyor.

'En hafif eleştirim.' gibi bir şey yazmıyor orada.AHLAKİ AÇIDAN söyleyebileceğim en hafif şey yazıyor..

Sıradan insanların aşağı görüldüğünü, adeta insandan sayılmadığını, o harika büyücü halkın ise şiddet de içerdiği söylenebilecek yarışmalar için yeteneklerini kullandıklarını görmekten pek hoşlandığımı söyleyemem.

Bu yorumdan sonra bunları söylemiş.Biraz mantık, biraz objektiflik lütfen.Yazan şey çarpıtılıp, spekülasyon yapılmamalı.

[estelturin]

  "Ahlaki açıdan söyleyebileceğim en hafif şey" eleştiri değilse ne oluyor.Mantıksız olduğum için beni aydınlatırsınız diye umuyorum.

   Not:Ben kimseyi övme yada yerme derdinde değilim. İlginç gördüğüm bir yere dikkat çekmek istedim.Ayrıca yorum hoşunuza gitmiyor diye kimseyi mantıksızlık ve spekülasyon yapmak ile suçlayamazsınız.Katılmadığınız bir yer olduğunda insanları kırmadan söylemeniz en güzeli.

[Light]

  "Ahlaki açıdan söyleyebileceğim en hafif şey" eleştiri değilse ne oluyor.Mantıksız olduğum için beni aydınlatırsınız diye umuyorum.

   Not:Ben kimseyi övme yada yerme derdinde değilim. İlginç gördüğüm bir yere dikkat çekmek istedim.Ayrıca yorum hoşunuza gitmiyor diye kimseyi mantıksızlık ve spekülasyon yapmak ile suçlayamazsınız.Katılmadığınız bir yer olduğunda insanları kırmadan söylemeniz en güzeli.

Kesinlikle her insanın görüşüne saygım sonsuz.İstersen LeGuin'i yerin dibine sok, bu senin görüşündür ama sen gelip fazla yüzeysel bakıp 'Sen beni spekülasyon ve mantıksızlıkla suçladın.' da diyemezsin.Buradan senin yazılanları okumadığın sonucunu çıkarıyorum.

Biraz mantık, biraz objektiflik lütfen.Yazan şey çarpıtılıp, spekülasyon yapılmamalı.

Burada farkındaysan hiç bir şahsa yönelik bir kelime yok.Yapılması gereken şeyi yazıyorum ama üzerine alınıyorsan ki alınmışsın bu senin görüşündür, beni ilgilendirmez.
Ayrıca açıklamamı rica etmişsin.Çeviriden olsa gerek, hiç bir yazar başka yazarı açık açık yaratıcı değil demez.Etik değil bir kere, bu nedenle mantık çerçevesinde düşünülmesinin iyi olacağını ima ettim ve kimseyi suçlamak gibi bir niyetimin olmadığını da zamanla beni tanıdıkça anlayacağını umuyorum..Eğer 'Yok ben haklıyım!' dersen gidip röportajın ingilizce versiyonunu bulmaya çalışıp açıklama yapmaya da çalışırım.
[''Sıradan insanların aşağı görüldüğünü, adeta insandan sayılmadığını, o harika büyücü halkın ise şiddet de içerdiği söylenebilecek yarışmalar için yeteneklerini kullandıklarını görmekten pek hoşlandığımı söyleyemem.'' (''-'' Bu tırnaklar arası aşağıdaki yorumunda eserin TEMA'sı oluyor.)
'Bu TEMA, özel güçleri olan özel bir gruba dahil olma yolundaki çocukluğa ait arzuya oynuyor, fakat ahlaki açıdan(BU TEMA HAKKINDA AHLAKİ AÇIDAN SÖYLEYEBİLECEĞİ) söyleyebileceğim en hafif şey, yaratıcı olmadığıdır.']
 TEMAYI YARATICI BULUP BULMAMAK AYRI, ESERİ YARATICI BULUP BULMAMAK ÇOK APAYRI ŞEYLERDİR.KİMSE HİÇ BİR ESER HAKKINDA 'YARATICI BULMADIM.' GİBİ BİR YORUM YAPMAZ.ZİRA YARATICILIK OLDUĞU KESİN BİR ŞEYDİR.
 Dip Not:Umarım aydınlatabildim.

[estelturin]

 "Ahlaki açıdan söyleyebileceğim en hafif şey" eleştiri değilse ne oluyor.Mantıksız olduğum için beni aydınlatırsınız diye umuyorum.

   Not:Ben kimseyi övme yada yerme derdinde değilim. İlginç gördüğüm bir yere dikkat çekmek istedim.Ayrıca yorum hoşunuza gitmiyor diye kimseyi mantıksızlık ve spekülasyon yapmak ile suçlayamazsınız.Katılmadığınız bir yer olduğunda insanları kırmadan söylemeniz en güzeli.

Kesinlikle her insanın görüşüne saygım sonsuz.İstersen LeGuin'i yerin dibine sok, bu senin görüşündür ama sen gelip fazla yüzeysel bakıp 'Sen beni spekülasyon ve mantıksızlıkla suçladın.' da diyemezsin.Buradan senin yazılanları okumadığın sonucunu çıkarıyorum.

Biraz mantık, biraz objektiflik lütfen.Yazan şey çarpıtılıp, spekülasyon yapılmamalı.

Burada farkındaysan hiç bir şahsa yönelik bir kelime yok.Yapılması gereken şeyi yazıyorum ama üzerine alınıyorsan ki alınmışsın bu senin görüşündür, beni ilgilendirmez.
Ayrıca açıklamamı rica etmişsin.Çeviriden olsa gerek, hiç bir yazar başka yazarı açık açık yaratıcı değil demez.Etik değil bir kere, bu nedenle mantık çerçevesinde düşünülmesinin iyi olacağını ima ettim ve kimseyi suçlamak gibi bir niyetimin olmadığını da zamanla beni tanıdıkça anlayacağını umuyorum..Eğer 'Yok ben haklıyım!' dersen gidip röportajın ingilizce versiyonunu bulmaya çalışıp açıklama yapmaya da çalışırım.
[''Sıradan insanların aşağı görüldüğünü, adeta insandan sayılmadığını, o harika büyücü halkın ise şiddet de içerdiği söylenebilecek yarışmalar için yeteneklerini kullandıklarını görmekten pek hoşlandığımı söyleyemem.'' (''-'' Bu tırnaklar arası aşağıdaki yorumunda eserin TEMA'sı oluyor.)
'Bu TEMA, özel güçleri olan özel bir gruba dahil olma yolundaki çocukluğa ait arzuya oynuyor, fakat ahlaki açıdan(BU TEMA HAKKINDA AHLAKİ AÇIDAN SÖYLEYEBİLECEĞİ) söyleyebileceğim en hafif şey, yaratıcı olmadığıdır.']
 TEMAYI YARATICI BULUP BULMAMAK AYRI, ESERİ YARATICI BULUP BULMAMAK ÇOK APAYRI ŞEYLERDİR.KİMSE HİÇ BİR ESER HAKKINDA 'YARATICI BULMADIM.' GİBİ BİR YORUM YAPMAZ.ZİRA YARATICILIK OLDUĞU KESİN BİR ŞEYDİR.
 Dip Not:Umarım aydınlatabildim.

   Ben Ursula K. LeGuin'i yerin dibine sokmuyorum.Ursula K. LeGuin' in söylediği sözler ile bunu yaptığını düşünüyorum.Sen de önce yazılanları okumalısın.

Bu arada aydınlattığın için teşekkürler...

[Light]

  "Ahlaki açıdan söyleyebileceğim en hafif şey" eleştiri değilse ne oluyor.Mantıksız olduğum için beni aydınlatırsınız diye umuyorum.

   Not:Ben kimseyi övme yada yerme derdinde değilim. İlginç gördüğüm bir yere dikkat çekmek istedim.Ayrıca yorum hoşunuza gitmiyor diye kimseyi mantıksızlık ve spekülasyon yapmak ile suçlayamazsınız.Katılmadığınız bir yer olduğunda insanları kırmadan söylemeniz en güzeli.

   Ben Ursula K. LeGuin'i yerin dibine sokmuyorum.Ursula K. LeGuin' in söylediği sözler ile bunu yaptığını düşünüyorum.Sen de yazılanları önce okumalısın.

Bu arada aydınlattığın için teşekkürler...

Kesinlikle her insanın görüşüne saygım sonsuz.İstersen LeGuin'i yerin dibine sok, bu senin görüşündür.-Clurke

Tekrar okumalısınız. Bunu yaptığınızı değil, isterseniz yapabileceğinizi ve buna saygımın sonsuz olduğunu belirttim. Tabii insanların yazanları kavrama gibi bir yetisi olmayınca göz kaslarının okuması ne fayda?

Herkesin hakkı olan eleştiri hakkına karışamam fakat spekülasyon yapıldığında uyarmak doğal bir haktır benim için...

[Tenekeci]

Rowling artık fenomen olmuş, tanınmış ve kitaplarının büyük hayran kitlesi bulunan bir yazar. Ursula K. LeGuin'in eleştirmesi gayet doğal fakat biraz "Dağ tavşana küsmüş" gibi bir durum olmuş.

Her eserin yapabildikleri, ulaşabildikleri ve verebildikleri farklıdır ve Rowling'in eseri zaten ileri düzey eserlerle kıyaslanamaz. Elde ettiği statü bakımından kıyaslanabilir belki, çünkü atıyorum bir Yerdeniz'den daha çok tanınan bir eser. Buna filmlerin etkisinden demekte yanlış olmaz.

Rowling'in Hary Potter serisi de böyle. Tıpkı Robert Jordan'ın kendi eserinin derinliğini ele alarak, Yerdeniz'i eleştirmesi ne kadar subjektif olacaksa, Ursula'nın belirttiği görüşte bir o kadar subjektif. Saygı duyuyorum.