Kayıt Ol

Gün Ortasında Karanlık - Arthur Koestler

Çevrimdışı TheWalkingIdeas

  • **
  • 348
  • Rom: 12
    • Profili Görüntüle
Gün Ortasında Karanlık - Arthur Koestler
« : 21 Ocak 2015, 18:08:49 »


     Arthur Koestler’in 1940’ta yazdığı roman Doğu Distopyası diye nitelendirdiğimiz SSCB, Polonya, Macaristan ve Çekoslavakya’nın içinde bulunduğu coğrafi bölgede Stalin’in totaliterliği korkusu üzerine yazılmıştır. Kendi türdeşlerine verebileceğimiz en önemli eserler: Zamyatin’in Biz’i, Andrei Platonov’un Çukur’u Vassily Grossman’ın Yaşam ve Yazgı’sı olabilir.

     Koestler’in bu eseri Stalinizm’e bakış açısından Orwell’in görüşleriyle paralel görülür. Koestler’in bu eseri 30’larda uzun süre hapishanede kalıp işkence görmüş arkadaşından esinlenerek yazdığı söylenir.

     Roman Rubashov’un kapısının şiddetle yumruklanması üzerine gözlerini açarak askerleri karşısında bulmasıyla başlar, tutuklanıp hapishaneye götürülür. Rubashov ülkedeki rejmini değiştirmek isteyen ve Kapitalizmi savunan bir muhalif partinin kurucularından, önde gelen isimlerinden biridir. Muhalif parti sürekli güç kaybeder fakat Rubashov bunu kabul etmek istemez ve kendini kandırırcasına bunu reddeder. Bir gün parti üyelerinden Richard’la buluşurlar. Richard partinin üst yönetiminden gönderilen broşürleri basmak ve dağıtmakla görevlidir. Fakat Richard parti yönetiminin görüşlerini benimsemediği için kendi görüşlerini basar ki ben de çok haksız olduğunu düşünmüyorum. Bunları yaparken de ailesinden ve yaşamından tavizler verir, kaçak gibi yaşar. Rubashov görüşme sonunda imalı bir dille onu ihbar edeceğini söyler. Rubashov bunun gibi nice davranışta bulunur, duygusallıktan uzak biridir ve tek amacı partinin çıkarlarıdır ki bu yüzden insan canlarını bile hiçe sayacak kadar ileri gider.

     Rubashov, hapishanede Ivanov’la karşılaşır.Ivanov tabur komutanıdır, eskiden beraber çalıştığı bir arkadaşıdır kendisi. Bir tanıdığı daha aynı hapishanededir ve daha nicesi ya idam edilmiş ya da yurtdışına kaçmıştır. Dahası spoiler olacaktır. Baskı, çeviri ve okunuş açısından izlenimlerimi aktarayım.

     İletişim Yayınları tarafından basılan eser hala yeni baskısıyla bulunabiliyor, malum ne kadar değerli eser varsa baltalanıyor. Çevirmeni Pınar Kür. Çevirisi gayet akıcı. Bende 2011 baskısı var, akılda kalıcı ciddi bir hata hatırlamıyorum. Aklımda kalan tek baskı hatası içindekiler bölümündeki “üçüncü sorgulama” için sayfa sayısı 103 yazılmış, doğrusu 163 olacak. Yeni baskısındaki kapak daha bir hoşuma gitti.

     Kitap, 3 sorgulama ve “Dilsel Kurmaca” isimli bölümle beraber 4 bölüme ayrılmış. Eseri genel olarak sevdim. Fakat fantastik edebiyat seven insanların aradığı aksiyonları ve heyecanı bulabileceğini sanmıyorum. Çok düz şekilde ilerliyor, pek bir heyecanlandırıcılığı yok açıkcası. Daha çok sistem eleştirisi, içsel sorgulama ön planda. Kitabı nasıl tanımlayabilirim, distopik bir eser fakat Bilimkurgu’nun alt dalı olarak alabileceğimiz bir Distopya değil. Fazlasıyla tarih ve otobiyografi kitabı okur gibi hissediyorsunuz.

     Ben Distopya/Ütopya edebiyatına tutkun biri olarak, eğer bu türü seviyorsanız okumanız gerektiğini düşünüyorum. Çünkü çok sayıda batıcıl distopya varken, “Doğu Distopyası” diye adlandırdığımız kesimde sayılı eser mevcut. Ayrıca eklemek istediğim her bölüm sonuna karakterin düşüncelerinin temelini oluşturan bazı alıntı cümlelere yer verilmiş, kitaba hoşluk katmış.

     “Kimi kez sözcükler gerçekleri gizlemek amacıyla kullanılmalıdır. Ancak bunu öyle bir biçimde yapmalı ki, ya kimse farkına varmasın; ya da, mutlaka birinin dikkatini çekecek olsun.”

     İçinizdeki anarşi ve özgürlük fikri hiç sönmesin.
"Sahtekârlığın evrensel düzeyde egemen olduğu dönemlerde, gerçeği söylemek devrimci bir eylemdir."

Çevrimdışı Demircan

  • *
  • 5
  • Rom: 0
    • Profili Görüntüle
Ynt: Gün Ortasında Karanlık - Arthur Koestler
« Yanıtla #1 : 21 Ocak 2015, 18:34:36 »
Konusu bakımından beni heyecanlandırdı. Tam okumak isteyeceğim türden bir kitap. Hemen listeme ekliyor, paylaşım için teşekkür ediyorum.

Çevrimdışı TheWalkingIdeas

  • **
  • 348
  • Rom: 12
    • Profili Görüntüle
Ynt: Gün Ortasında Karanlık - Arthur Koestler
« Yanıtla #2 : 21 Ocak 2015, 18:47:51 »
Konusu bakımından beni heyecanlandırdı. Tam okumak isteyeceğim türden bir kitap. Hemen listeme ekliyor, paylaşım için teşekkür ediyorum.

Ben teşekkür ederim, bu bölüm en az ilgilenen ve yenilenen bölümlerden biri vakit buldukça bu bölümü doldurmaya çalışacağım -bundan sonra- . Umarım okuduğunuzda beğenirsiniz
"Sahtekârlığın evrensel düzeyde egemen olduğu dönemlerde, gerçeği söylemek devrimci bir eylemdir."