Konu: Cenaze Evi Şenlik Evi (Bir Aile Trajikomedisi) - Alison Bechdel

[Bay_Karamsar]

Künye:

Adı: Cenaze Evi Şenlik Evi – Bir Aile Trajikomedisi
İngilizce Adı: Fun Home
Yazar ve Çizer: Alison Bechdel
Türü: Grafik Roman
Sayfa Sayısı: 232
Türkçe Basımı: Bilgesu Yayıncılık
Türkçe Çeviri: Barış Gümüşbaş

Kısa Tanıtım:

     Ailesinin demirbaşı, ayriyeten de biraz takıntılı babasıyla olan geçmişini; kendi cinsel kimliğini keşfedişinin tarihi ile paralel şekilde irdeleyen yazar/çizer Alison Bechdel'in kaleminden, Amerikan tarihinin kısa bir dönemini de arka planına alarak,  kendine ve ailesine dair otobiyografik bir anlatı.Ve bu anlatısı vasıtası ile, varoluşsal ve toplumsal anlamda; kendini çevreleyen kabuğu kıranların, kırmaya çalışanların ya da o kabuk içerisinde yaşamaya çabalayanların, görkemsiz ama kendi değerince çalkantılı hikayeleri.

Yorumum:

     Evini dekore etmekteki uğraşı ile herhangi bir sanat eserinin ortaya çıkarılması için verilen çabanın, zihinsel anlamda ortak bir çıkış noktası olabilir mi? Bu ilginç bir soru ve Alison Bechdel'in, kendini arayışlar ile yüklü, çok katmanlı öyküsü, bunun pekala mümkün olabileceğine işaret ediyor.

     Bu soru, toplumca tam veya yarı yarıya kabul görmüş insan icraatlarının kökenine işaret etmekte. Bireyin kendini olduğu gibi ortaya koyma çabası, içinde bulunduğu toplumun kural ve kalıplarının ördüğü duvara toslayınca; yarısı engelden yarısı ona toslayan bireyden çıkma tozun karışımından elde edilen bir köken. Topluma ayak uydurmak adına, kendiliğine dair izlerden uzaklaşayım derken, farkında olmadan, gizlediği kendiliğin parçalarının, yarı deforme şekilde, en ummadık yerden ortaya çıkıp, en ummadık şekilde, hem kendisinin hemde başkalarının hayatına tesir etmesinin kökeni. Eğlencesi tartışmalı eşek şakalarının; ortamına göre kibar ya da kaba davranmanın; kimi günlüklerdeki el yazısında, kendinden bahsederken ki silik ifadelerin; kaleme alınan öykünün satır aralarında, yazarının buhranlarına da yer vermesinin; bireyin, kendiliğini ortaya koyup koymamak arasındaki gelgitlerin yansımalarının ortak kökeni.

     Cenaze Evi Şenlik Evi'nde, Alison'ın düşünceleri ile yoğurulmuş hikayesinin doğallığında; Alison'ın babası'nın hayatını geçirdiği coğrafyanın haritası; pek bir mutlu ama eş değiştirmeye de pek meraklı çift; güzelliğini kirliliğine borçlu manzara gibi örnekler, düşünsel anlamda birbirini destekleyip yeni sorular sordurtmakta. Ve kitabın sonunda, "-mış" gibi yaparak, tali yollardan arzularına dolaylıca ulaşmaya çabalayanların yaşadığı ve geri kalanların "bilip de bilmemezlikten gelme" oyununu oynadığı, özelden genele, bir toplumun işleyişi sunulmakta.

Not: Yazıyı, haddinden coşkulu yazdığımın sizler kadar ben de farkındayım. Grafik romanının kendisinden ötürü değil de, bende uyandırdığı çağrışımlar ve fikirler sebebi ilen etkilenmiş olabilirim de. Ama eseri başka türlü ele almayı da beceremedim.