Konu: Orta Dünya Coğrafyası

[Baal Adramelech]

Bu benim uzun süre önce, Atlas of Middle Earth aslı kitabı okumamla yaptığım uzun bir yazı. Umarım hoşunuza gider.

Orta Dünya Coğrafyası

İçindekiler
A.1. Çağ
 a.Elf Öncesi
 b.Elflerin Gelişinden Sonra
  i.Batı
  ii.Doğu

B.2. Çağ
 a.Rhun ve Doğu
 b.Güney
 c.Kuzey Doğu
 d.Numenor
 e.Numenor Denizcileri Hakkında

C.Diğer
 a.Valinor
 b.İklimler


A.1. Çağ

a.Elf Öncesi

Elf öncesi orta dünya coğrafyası pek gelişmemiş ve aşırı sade kalmıştır. Bilinen tek deniz Almaren adasının bulunduğu adadır –ki bunun nedeni Melkor’un yapılan her şeyi bozmasıdır.
O zamanlar tek dağ dizisi kuzeyde, Melkor’un kara diyarının bulunduğu Demir Dağlardır. Bu sadelik durumu Lambaların yıkılışına kadar böyle devam etmiştir.
Lambalar yıkıldığında Almaren Denizi bozulmuş, bunun yerine 1 Okyanus 2 göl ve 1 deniz çıkmıştır ortaya. Bu Göllerden kuzeyde olanı Helcar adını almıştır, Güneydeki ise Illuin (Bu arada her göl, lambaların üzerinde durduğu buzdan sütun’un yıkılmasıyla oluşmuştur ve oluşan göle lambanın adı verilmiştir ).
Tabii bu olay sonucunda sinirlenen Valar Tüm gücüyle en Aman’ı yani Valar’ın diyarını batıya sürüklemiş ve Endor’dan (Orta Dünya) ayırmıştırlar ondan sonrada Elflerin gelişine kadar oradan çıkmamışlar.
Bu ayırma olayı sonucunda batıda Belegaer Okyanusu, Doğuda Doğu deniz ortaya çıkmıştır.
Ayrıca 6 adette Sıra Dağ çıkmıştır ortaya; En Batıda Aman Dağları, Aman Diyarının etrafındaki dağlar; En kuzeyde Demir Dağlar, Melkor’un Toprakları; En Doğuda Güneş Dağları; Bunun dışında Kuzey batıda Mavi Dağlar; Kuzey Doğuda Kızıl Dağlar; Doğuda Dünya Dağları; Güney Doğuda Sarı Dağlar; Güney Batıda Gri Dağlar oluşmuşlardır.



b.Elflerin gelişinden Sonra

Arda’ın Geçirdiği en büyük değişimler bu çağdadır. Bu çağda incelenecek çok yer olduğundan doğu ve batı olarak ikiye ayrılması gerekiyor.

i.Batı

Elflerin gelişine kadar Melkor ve Valar arasında yapılan savaşlar sonucu dünyada büyük değişiklikler olmuş, eski haliyle bir benzerliği kalmamıştır Arda’nın.
En Batıda Valinor diyarı en az değişmiş yerdi. Valar o diyarı korumak üzere Dağlar yükselttiğinden beri hiçbir kötü varlık oraya girememişti. Ayrıca bu dağların ortasına Taniquentil denilen bir dağ dikilmişti -ki tanrıların tanrısı Manwe o dağdan her yeri görebilirdi.
Aman’ın Orta dünyayla birleştiği bir yer olmasa da kuzeyde Helkaraxe adlı buzullarla birbirine azıcık birleşiyorlardı.
Kuzeyde Helkaraxe’nin yakınlarında Karanlık Lord Melkor’un diyarının sınırlarını belirten Demir Dağlar vardı. Manwe veya diğer hiçbir Vala ona dokunmaya cesaret edememişti. Tamamen karlarla kaplı Isı nedir bilmeyen dağlardı bunlar. Bu dağların kuzeyindeki topraklar Sonsuz Kış topraklarıydı. Bu dağların batısında tepeler, Dağlara dönüşüyor ve Beleriand’ın içine kıvrılarak giriyorlardı. Bu dağların Doğusunda korkunç Thangorodrim Dağları vardı. Onun Doğusunda da Mavi Dağlar Demir dağlardan çıkıp kıvrık bir şekille Büyük Körfezin yakınına kadar gidiyordu. Onun hemen doğusunda Güney Ormanları vardı. Bunlar Entlerin ilk yaşam yerleriydi. Bu Ormanların Güneyinde Valar tarafından sonra yükseltilmiş olan Beyaz dağlar bulunuyordu.
Büyük Körfezin hemen güneyinde Gri dağlar vardı. Bu dağların Doğusunda bulunan ormanlara Harad Ormanları denirdi.
En dışta ise Ekkaia vardı, Dış Deniz, o denize hiçbir varlık (Valar dışında) çıkamazdı. Çünkü Arda ile bu topraklar arasında Buz Duvarları vardı.



ii.Doğu

Kuzeyde, Sonu Gelmeyen Kış Diyar’ının etrafını çeviren dağlar Uzak Kuzey Doğuya kadar bir yaya çizerek devam ediyor. Elf Öncesinde çağda Demir Dağların doğusundan çıkan Kızıl Dağların adı şimdi Orocarni yani Doğu Dağları olmuş durumda ve 3. çağın sonuna kadar bu dağlarda yaşayan cüceler vardı. Bu dağların Güney batısında Helcar gölü var. Bu göl ile Orocarni arasında Vahşi Orman vardı. Vahşi Ormanın Helcar Gölü kıyısının ortasında Cuivienen yani Uyanış Suyu (Elflerin uyandığı yer) var.
Helkar Gölünün batısında Melkor’un Elflerin Valinor yolculuğunu yavaşlatmak için diktiği Puslu Dağlar var. Bu dağların Hemen doğusunda ise Erym Galen yani Yeşilorman vardır.
Helkar gölünün güney doğusunda ise Hildorien yani İnsanların doğduğu topraklar var. Hildorien’in güneyinde Hildor Boğazı vardır. Boğazın diğer yakasında ise Elf Öncesi zamandaki Sarı Dağların yıkılmasıyla oluşan Karanlık Diyar vardır ve bu diyarda sadece hayvanlar yaşar.
Karanlık Diyarların 4 bir yanında ayrı ayrı isim verilmeye üşenilmiş Doğu Denizleri var. En doğuda Güneş Duvarı Dağları var. Bu dağlar Melkor’un Güneş Gemisine ulaşmasını engellemek için yükseltilmiştir.. Bu dağların ortasında Kalorme vardır, Güneşin Doğduğu Tepe.
Güney batıda Büyük Harad Ormanı vardır. Buranın kuzeyinde Dünya Geçitleri denilen ve dünyanın tam ortasını belirten ova vardır. Buraya bu adın verilmesinin nedeni, tam burada duran kişi 3 farklı yöne gidebilirmiş, kuzeye ışıkla karanlığın savaştığı diyara, güneye Işığı yiyen karanlığa veya doğuya tüm ırkların doğduğu topraklara.



B.2. Çağ

Karanlık Lord Melkor yenildikten ve dünya dışına atıldıktan sonra Valar Sonu gelmeyen Kış Diyar’ını yıktılar ve Demir Dağları düzleştirdiler. Ayrıca Kuzeyde Ekkaia ile birleşen bu diyarı Kuzey Denizini yaratarak ayırdılar.
Ayrıca Helcar Gölü çukurundan doğuya aktı ve bu denizlerin yükselmesine neden oldu. Bu değişinden etkilenmeyen sadece 3 yer vardı; Güneş Duvar ve arka kısmı, Karanlık Diyar ve Valinor.



a.Rhun ve Doğu

Demir Dağların Rhun’daki tek kalıntısı eskiden Orocarni ile olan birleşme noktasıdır. Buradan Yükselmeye başlayan Orocarni bu çağda pek değişime uğramamış ancak yüksekliği biraz azalmıştır.
Helcar Gölü yok olduğunda Cuivienen’de yok oldu, buna bağlı olarak Vahşi Orman’ın bir kısımı da kurudu. Rhun Gölü Helcar’ın son parçasıdır.
Orocarni’de hala cüceler yaşamaktadır ve bunlar Durin cüceleriyle hala iletişim halindedirler.
Hildorien’in batısında Hildorien Körfezi vardır.

b.Güney

Belegaer’le Gri dağlar arasındaki büyük düzlük yükselen deniz yüzünden yok olmuş, Gri Dağlar denize sıfır hale gelmiştir.
Gri Dağların kuzey bölümü batmış, batan kısmı Gel-Git vb. güçlerle Umbar Körfezini yaratmıştı. Umbar’ın hemen doğusunda Doğu denizine açılan Doğu körfezi vardır. Burada denizci bir halk yaşasa da Numenor denizcileri burayı keşfedene kadar kimse bu halkı fark etmeyecekti.
Büyük Harad Ormanı büyümüş, Kuzeye, Çölün kenarına kadar, ilerlemiştir.

c.Kuzeydoğu

Demir Dağların kalıntıları Puslu Dağlarların kuzeyinde Gundabad Dağıyla birleşip Erebor’un kuzeyine kadar uzanıyordu.
Beleriand batmış sadece Mavi dağların bir kısmı ayakta kalabilmişti. Mavi Dağlardan kalan bu iki kalıntı Lhun Körfezi tarafından bölünmüştü. Eskiden Mavi Dağların Doğusunda uzanan büyük Güney Orman’ının sadece yarısı hayatta kalabilmişti.
Beyaz Dağların batısı Güney batıya doğru kıvrılmış ve bunun sunucunda Büyük Körfez, Belfalas Körfezi adını almıştı.
Dol Amroth yarım adası o zaman daha yarım ada olmamıştı ve Pelargir Belfalas’a direk dökülüyordu.
Helcar Gölünün batmasıyla Mordor Diyarı oluşmuştu.

d.Numenor

6 bölgeden oluşan ve tek bir dağ bulunan adadır. Bu dağın adı Meneltarma’dır.
Tam ortadaki bölge Mittalmar’dır. Dağın kenarında Armenelos Şehri kurulmuştur. Doğuda, Romenna Körfezinde, Romenna Liman kenti vardır.
Güney doğuda Hyarrostar vardır. Orada sadece büyük bir orman vardır ve güney batısında Nindamos Liman Kenti vardır.
Güney Batıda Hyarnustar vardır. Bu bölgede sadece tepeler vardır.
Orostar kuzey doğudaki bölgedir ve burada da sadece tepeler vardır.
Andustar kuzey batıdaki bölgedir ve oranın güneyine, Hyarnustar sınırında Eldalonde Limanı varır. Ayrıca Oramet Kulesi ve Andunie’de oradadır.
Forostar ise kuzeydeki topraklardır. Orada Ondosto ve Sorontil Kulesi vardır.

e.Numenor Denizcileri Hakkında

Numenor denizcileri Belegaer’in (yasak olmayan kısmı hariç) ve Doğu Denizlerinin her yerini gezmişler
En güneydeki karanlık diyarlara kadar gitmiş, hiç kimsenin ayak basmadığı topraklara limanlar kurmuşlardı…

C.Diğer

a.Valinor

Valinor’da Pelori Dağlarının tam ortasında Taniquentil vardır. O dağ o kadar yüksektir ki üstünde duran kişi dünyanın düğer ucunu bile görebilir.
Taniquentil’in doğusunda Eldamar Körfezi vardır. Bu körfezin içinde Elflerin yaşadığı Erresea Adası vardır.
Taniquentil’in biraz güneyinde Oromme’nin ormanı vardır. Bu ormanın etrafında Yavanna’nın Merası vardır.
Taniquentil’in kuzeyinde Calacirya geçidi vardır. Bu geçitte Elf şehri Tirion vardır.
Taniquentil’in hemen batısında is Varda’nın Kuyuları ve Hüküm çemberi vardır. Bu kuyuların orasında 2 ağaç bulunur.
Hüküm Çemberinin güney batısında Tulkas’ın Evi vardır. Bu evin güneyinde ise Lorien’in Bahçeleri vardır.
Hüküm Çemberinin az güneyinde ise Aule’nin evi vardır.
En Kuzeyde Göl ve Nehirlerin bol olduğu yerde ise Mandos ve Niennor’un salonları vardır.



b.İklimler





Bitti.

Yazan: Sifaus

Resimler: Atlas of Middle Earth

Tamamen benim çevirim/yazımdır.

[Amras Ringeril]

Yazıyı daha önce de okumuştum. Gerçekten güzel bir yazı yazmışsın tebrik ediyorum.

Ancak sanırım Kalorme ve Güneyin Karanlık Diyarı hakkında bilgi yok. Böyle bir bilgi mevcut mu?

[magicalbronze]

Yazıyı şu anda okudum ve ellerine sağlık. Çok bilgilendirici ve bazı olayları açıklayıcı bir yazı olmuş.

[Baal Adramelech]

Kalorme çok az geçtiği için çok bir bilgi mevcut değil. Sadece güneş o tepenin üstünden doüğuyor o kadar. o tepenin doğusunda hiç bir şey yok çünkü güneş yere çok yakın oralarda.

Güneyin karanlık diyarı hakkında ise hiç bilgi yok, sadece Numenor denizcilerinin keşfettiği bir yer olduğu biliniyor o kadar.

Teşekkürler =)

[fluffy_drei]

ufkum genişledi bi anda yüzüklerin efendisi değil de... silmarillion ile falan başlamak daha iyi sanki bu işe ben bi hata yaptım, yeni başlicaklar yapmasınlar gerçek orta dünya ve melkor un bile ezik olarak görüldüğü mekanlara bi yolculuk yapmak önce aslında insan hiç bişey bilmediğini anlayıp hayal kırıklığına uğruyo sonra galadriel in elrond un kaynanası olduğu gerçeği beni bi hayli şaşırtmıştı cidden haritaları görünce de bi hayli şaşırıyo insan sanki world of warcraft oynarken haritadan bi kaç tık uzaklaşınca aslında gezindiğimiz yerlerin ne kadar ufak olduğunu anlamak gibi bişey

[Baal Adramelech]

Bu daha hiç bir şey. Tolkien'in hikayelerinde bu bölgelerin sadece 10'da biri geçiyor. Yani aslında Tolkien bile tamamını anlatamamış hikayelerinde işte asıl böyle düşününce insan wow diyor