Konu: İzlemeniz gereken 24 bilimkurgu klasiği!

[magicalbronze]

Gerçekle bağını koparmak istemeyenler için bilimkurgu çok da ilgi çekici bir tarz olmayabilir ancak bu sıkı bir hayranı olmasanız bile bilimkurgunun uçsuz bucaksız ihtimallerden oluşan zengin dünyasında kendinize göre bir şeyler bulamayacağınız anlamına gelmez.
 
Bu tür hakkında çok derin bir bilgiye sahip değilseniz ancak bilgi sahip olmak istiyorsanız, en popüler sinema bloglarından biri olan Moviefone'un seçtiği 12 filmlik 'yeni başlayanlar için bilimkurgu' listesi oldukça işinize yarayabilir.
 
Listeye bakarken bu filmlerin hepsinin bilimkurgu tarihinin en önemli filmleri arasında olmadığını ancak hepsinin belli yönleriyle veya yaşattığı ilklerle bu listede yer kazandığını unutmayın.
 
Listenin sonunda ise ntvmsnbc'nin eklediği/seçtiği 12 film yer alıyor.

'2001: A Space Odyssey' (1968)

Spoiler: Göster

Spoiler: Göster

Yönetmen: Stanley Kubrick
 
Senaryo: Stanley Kubrick ve Arthur C. Clarke
 
Oyuncular: Keir Dullea, Gary Lockwood, William Sylvester, Douglas Rain
 
Konu: Ayda gömülü gizemli bir dikilitaşın keşfinin ardından bir takım astronot onun anlamını bulmak için gizli bir göreve çıkar.

***

12 Monkeys' (1995)

Spoiler: Göster

Spoiler: Göster

Yönetmen: Terry Gilliam
 
Senaryo: David Webb Peoples ve Janet Peoples

Oyuncular: Bruce Willis, Brad Pitt, Madeleine Stowe, Christopher Plummer

Konu: Ölümcül bir virüs tüm dünyayı tehdit etmektedir. 1996'da 5 milyar kişinin ölümüne neden olan bu virüs, 2035'te dünya nüfusunun yalnızca %1!ini hayatta bırakmıştır. Bu virüsün etkilerinden korunabilmek için insanlar yer altında koloniler kurarak yaşamaya başlar.

 
 

***

 
 Blade Runner' (1982)

Spoiler: Göster

Spoiler: Göster

Yönetmen: Ridley Scott
 
Senaryo: Hampton Fancher ve David Webb Peoples
 
Oyuncular: Harrison Ford, Rutger Hauer, Sean Young, Daryl Hannah, M. Emmet Walsh, Edward James Olmos
 
Konu: Deckard bir Blade Runner'dır, yani kaçak replikant'ları (yapay insan/android) avlayan bir polis. Artık kovalamacadan sıkıldığı için ayrılmayı düşündüğü bir sırada, çaldıkları bir uzay gemisiyle dünyaya 5 replikant'ın geldiğini öğrenir. Milyonlarca insanın yaşadığı dev bir şehirde bu 5 kaçağı bulmak zorundadır.

 
 

***

 
 Metropolis' (1927)

Spoiler: Göster

Spoiler: Göster

Yönetmen: Fritz Lang
 
Senaryo: Thea von Harbou
 
Oyuncular: Alfred Abel, Gustav Fröhlich, Rudolf Klein-Rogge
 
Konu: İnsanlar ikiye ayrılmıştır. Yeraltında makinelerle birlikte yaşayan sınıf ve yukarıda daha konforlu bir yaşam süren yönetici sınıf. Üst sınıftan biri yeraltına indiğindeyse gördükleri karşısında hayrete düşer.

 
 

***

 
 Forbidden Planet' (1956)

Spoiler: Göster

Spoiler: Göster

Yönetmen: Fred M. Wilcox
Senaryo: Cyril Hume
Oyuncular: Walter Pidgeon, Anne Francis, Leslie Nielsen, Warren Stevens, Jack Kelly
 
Konu: Dünyadan 17 ışık yılı uzaktaki bir koloniden gelen sinyaller kesildiğinde Kumandan Jogh J. Adams yönetiminde bir uzay gemisi durumu araştırmak üzere bu uzak gezegene yollanır. Burada görünmez bir canavarın saldırısı sonrasında hayatta kalmış tek insanlar olan dahi bilim adamı Dr. Morbius ve güzel kızı Altaira ile karşılaşırlar.

 
 

***

 
 The Matrix' (1999)

Spoiler: Göster

Spoiler: Göster

Yönetmen: Andy Wachowski & Lana Wachowski
 
Senaryo: Andy Wachowski & Lana Wachowski
 
Oyuncular: Keanu Reeves, Laurence Fishburne, Carrie-Anne Moss, Hugo Weaving, Gloria Foster
 
Konu: Aslında tüm dünya içinde yaşadığımızı sandığımız simulasyon bir dünyadır. "Yapay Zeka" ile insanoğlunun girdiği savaşta "yapay zeka" galip gelmiş ve insaoğlunu köleleştirmiştir. Neo (Keanu Reeves), Trinity (Carrie Anne Moss) ve Morpheus'un da yardımıyla tüm donanımını kurup bu düzeni yıkmaya çalışan, "gerçeği bilen" bir avuç insanın arasına katılır.

 
 

***

 
 Alien' (1979)

Spoiler: Göster

Spoiler: Göster

Yönetmen: Ridley Scott
 
Senaryo: Dan O'Bannon
 
Oyuncular: Sigourney Weaver, Tom Skeritt, John Hurt, Ian Holm, Veronica Cartwright, Yaphet Kotto, Harry Dean Stanton
 
Konu: Terör, Nostromo uzay gemisinin mürettebatının ıssız bir gezegenden gelen sinyali araştırması ve korkunç bir keşif yapmasıyla başlar: Canlı insanların içinde türeyen bir canlı. Artık mürettebat sadece kendi hayatları için değil, tüm insanlığın geleceğini kurtarmak için savaşacaktır.

 
 

***

 
 Close Encounters of the Third Kind' (1977)

Spoiler: Göster

Spoiler: Göster

Yönetmen: Steven Spielberg
 
Senaryo: Steven Spielberg
 
Oyuncular: Richard Dreyfuss, Francois Truffaut, Terri Garr, Melinda Dillon, Cary Guffey
 
Konu: 1945'te esrarengiz bir şekilde kaybolmuş bir uçak aniden Mojave Çölü'nde ortaya çıkar. Bir yolcu uçağının pilotu tanımlanamaz parlak bir nesneyle karşılaşır. Ve basit bir elektrik teknisyeni olan Roy Neary bir "yakın karşılaşma" yaşar. Hatta gördüğünü iddia ettiği UFO'dan geriye bir de güneş yanığı hatıra kalır. işi bırakıp evde tuhaf bir projeye gömülen Roy'da ailesini endişenldiren bir hal vardır.

 
 

***

 
 Planet of the Apes' (1968)

Spoiler: Göster

Spoiler: Göster

Yönetmen: Franklin J. Schaffner
 
Senaryo: Michael Wilson ve Rod Serling
 
Oyuncular: Charlton Heston, Roddy McDowall, Kim Hunter, Maurice Evans, James Whitmore
 
Konu: Bir grup astronot, çok uzun bir yolculuğun sonunda uyanarak, yabancı bir gezegene iniş yapar.Burada konuşmayı bilmeyen ilkel mağara insanları ile konuşan, avlanan, adeta insanla yer değiştirerek medeniyet kurmuş maymunlar yaşamaktadır.Grup dağılır, astronotlardan George Taylor, insan avcısı maymunlar tarafından esir alınır.Üzerinde deney yapılacaktır ki, maymunlardan Dr. Zaius, esir Taylor'ın konuşan, konuşulanları anlayan, 'maymunlar kadar zeki' bir insan olduğunu fark eder.

 
 

***

 
 Children of Men' (2006)

Spoiler: Göster

Spoiler: Göster

Yönetmen: Alfonso Cuarón
 
Senaryo: Alfonso Cuarón, Timothy J. Sexton, David Arata, Mark Fergus, Hawk Ostby
 
Oyuncular: Clive Owen, Julianne Moore, Michael Caine, Chiwetel Ejiofor, Claire-Hope Ashitey
 
Konu: Dünya, 2027. Gelecek için umut gittikçe önemini kaybeden bir kaynak oluyor. Son doğan bebeğin üzerinden neredeyse 19 yıl geçmiş ve açıklanamayan evrensel çocuksuzluk her geçen yıl beşeriyet sınırlarını, gelecekteki tüm haklarından vazgeçirmeye yaklaştırmıştır. Çoğu insan kaçınılmazı benimsemeyi seçip, ayrılıkçılığın, kanunsuzluğun ve nihilizmin içine çekilirken, diğerleri birleşik bir gezegen ve yavaş yavaş azalan nüfus için mücadeleye devam eder.

 
 

***

 
 Gattaca' (1997)

Spoiler: Göster

Spoiler: Göster

Yönetmen: Andrew Niccol
 
Senaryo: Andrew Niccol
 
Oyuncular: Ethan Hawke, Uma Thurman, Jude Law, Alan Arkin, Gore Vidal
 
Konu: 21. yüzyılda genetik mühendisliği çok gelişmiş ve bilimsel olarak kusursuz insanlar yaratılmaktadır. Özel pozisyonlar için yetiştirilen bu yeni süper insan ırkı yüzünden, normal yollardan dünyaya gelmiş insanlar işsiz kalmakta ve ikinci plana itilmektedir.

 
 

***

 
 The Adventures of Buckaroo Banzai Across the 8th Dimension!' (1984)

Spoiler: Göster

Spoiler: Göster

Yönetmen: W.D. Richter
 
Senaryo: Earl Mac Rauch
 
Oyuncular: Peter Weller, John Lithgow, Ellen Barkin, Jeff Goldblum, Christopher Lloyd
 
Konu: Maceraperest, bilim adamı, beyin cerrahı, müzisyen Buckaroo Banzai ve müzik grubu Hong Kong Cavaliers; 8. boyut 10. gezegenden gelen kırmızı kötü lectroidslere karşı mücadeleye girişir.

 
 

***

 
 Star Wars (1977)

Spoiler: Göster

Spoiler: Göster

Yönetmen: George Lucas
 
Oyuncular: Mark Hamill, Harrison Ford, Carrie Fisher.

 
 

***

 
 Brazil (1985)

Spoiler: Göster

Spoiler: Göster

Yönetmen: Terry Gilliam
 
Oyuncular: Jonathan Pryce, Robert De Niro, Katherine Helmond

 
 

***

 
 Dark City (1998)

Spoiler: Göster

Spoiler: Göster

Yönetmen: Alex Proyas
 
Oyuncular Rufus Sewell, William Hurt, Kiefer Sutherland

 
 

***

 
 Ghost in the Shell (1998)

Spoiler: Göster

Spoiler: Göster

Yönetmen: Mamoru Oshii
 
Oyuncular Richard Epcar, Steve Blum, Atsuko Tanaka

 
 

***

 
 Fahrenheit 451 (1966)

Spoiler: Göster

Spoiler: Göster

Yönetmen: François Truffaut
 
Oyuncular: Oskar Werner, Julie Christie

 
 

***

 
 District 9 (2009)

Spoiler: Göster

Spoiler: Göster

Yönetmen: Neill Blomkamp
 
Oyuncular: Sharlto Copley, Jason Cope, Nathalie Boltt

 
 

***

 
 Sunshine (2007)

Spoiler: Göster

Spoiler: Göster

Yönetmen: Danny Boyle
 
Oyuncular Cliff Curtis, Chipo Chung, Cillian Murphy

 
 

***

 
 Serenity (2005)

Spoiler: Göster

Spoiler: Göster

Yönetmen: Joss Whedon
 
Oyuncular: Nathan Fillion, Gina Torres, Alan Tudyk

 
 

***

 
 Solaris (1972)

Spoiler: Göster

Spoiler: Göster

Yönetmen: Andrey Tarkovskiy
 
Oyuncular: Natalya Bondarchuk, Donatas Banionis, Jüri Järvet

 
 

***

 
 Terminator 2 (1991)

Spoiler: Göster

Spoiler: Göster

Yönetmen: James Cameron
 
Oyuncular: Arnold Schwarzenegger, Linda Hamilton, Edward Furlong.

 
 

***

 
 Back to the Future (1985)

Spoiler: Göster

Spoiler: Göster

Yönetmen: Robert Zemeckis
 
Oyuncular: Michael J. Fox, Christopher Lloyd, Lea Thompson

 
 

***

 
 E.T.: The Extra-Terrestrial (1982)

Spoiler: Göster

Spoiler: Göster

Yönetmen: Steven Spielberg
 
Oyuncular: Dee Wallace, Henry Thomas, Peter Coyote

[Malkavian]

Çoğunu izledim ama aralarından iki tanesi favorimdir. Bunlar Gattaca ve 12 Monkeys.

Gattaca çok fazla bütçeye abanıp şaşalı film çekmek yerine konuyu işlediği için. 12 Monkeys de ilk izleyişte aklın sınırlarını zorlayan bir film olduğu için.

Ayrıca Fifth Element niye yok bu listede acaba. Ben çok severek izliyorum onu. Evet hala izlerim sıkıldıkça

[mit]

Güzel bir liste. Ben de çoğunu izledim ve çoğunun yeri de ayrıdır bende. Fakat Malkavian'ın da dediği gibi bir iki ekleme daha yapılabilirmiş rahatlıkla. Mesela Dune ya da Star Gate de olabilirmiş.  John Carpenter'ın The Thing isimli filmi de kült olmasa da izlenmesi gereken bir yapım.

[Malkavian]

Güzel bir liste. Ben de çoğunu izledim ve çoğunun yeri de ayrıdır bende. Fakat Malkavian'ın da dediği gibi bir iki ekleme daha yapılabilirmiş rahatlıkla. Mesela Dune ya da Star Gate de olabilirmiş.  John Carpenter'ın The Thing isimli filmi de kült olmasa da izlenmesi gereken bir yapım.

Star Gate nasıl olmaz evet ya. O yuvarlak gözlüklü doktoru olsun askerleri olsun tamamen farklı bir dünyaya gitmeleri olsun. Çok bayılarak izlemişimdir. Hatta boyut arası geçişte kullandıkları efekt kült olmuştur ve neredeyse çoğu boyut geçişi bu animasyonla yapılmaktadır.

Mesela Serenity çok klasik konusu olan gereksiz bir filmdi. Listede fazlalık bence. Ha yine severek izledim ama listeye kırk yıl düşünsem almazdım.

[Marius]

Güzel bir liste. Ben de çoğunu izledim ve çoğunun yeri de ayrıdır bende. Fakat Malkavian'ın da dediği gibi bir iki ekleme daha yapılabilirmiş rahatlıkla. Mesela Dune ya da Star Gate de olabilirmiş.  John Carpenter'ın The Thing isimli filmi de kült olmasa da izlenmesi gereken bir yapım.

Star Gate nasıl olmaz evet ya. O yuvarlak gözlüklü doktoru olsun askerleri olsun tamamen farklı bir dünyaya gitmeleri olsun. Çok bayılarak izlemişimdir. Hatta boyut arası geçişte kullandıkları efekt kült olmuştur ve neredeyse çoğu boyut geçişi bu animasyonla yapılmaktadır.

Mesela Serenity çok klasik konusu olan gereksiz bir filmdi. Listede fazlalık bence. Ha yine severek izledim ama listeye kırk yıl düşünsem almazdım.

Yalnız Serenity, Firefly adlı dizinin sonu olarak çekilmiş bir film. Başlı başına bir film olarak değerlendirmemeliyiz onu.

Stargate'i otobüs yolculuklarında koyarlardı her zaman. Ama geçen yaza kadar filminin tamamını hiç izleyememiştim. Güzel filmdi yahu. Dizisi de aynı tadı vermişti yıllarca.

Yukarıdaki listede ise favorim '12 Monkey'. Tekrar tekrar izlenesi bir film.

[Baal Adramelech]

Dune olmalıdır bence de. Bu filmler arasında aklımda en kalan da Dark City'dir. İkinci defa izleme cesaretine kavuşamadığım tek filmdir herhalde. İnsanın düşüncelerin altüst eden bir filmdi, oldukça ilginç bir tarzı vardı.

[magicalbronze]

Açıkçası her biri birbirinden güzel olan filmler var benim için yukarıdaki listede.

District 9, Dark City, Back to the Future, E.T., Close Encounters of the Third Kind, 12 Monkeys...

Neyse ben bütün listeye katılıyorum o zaman. 2001: A Space Odyssey'i tam olarak izleyemedim, Fahrenheit 451'de acayip sıkıcı. Kitabının yanına yaklaşamaz.

[Legend]

Uyguna yakın bir liste olduğunu söyleyebilirim.Dune gibi bir yapım nasıl olmamış,anlamadım gerçekten.

[Raisor]

Daha listeyi okurken Gözüm Dune'yi aradı. Alttaki yorumlarda da görünce haklıymışım diye düşünmeden edemedim. Keşke Dune de olsaymış. Ama onun dışında iyi bir liste. Özellikle 12 monkeys favorimdir.

[Gilderoy]

Dune... Dune! demeyeceğim. Harikulade eserler var bu listede. Tam bir bilimkurgu arşivi olmuş. Emeğine sağlık Hakan abi.

[Anonymous]

star war ve terminator haricinden hiç birini izlememisim! En iyisi hpsine bakmak!

[azizhayri]

merhaba
Güzel bir çalışma olmuş. Elinize sağlık. Listede favorim diyebileceğim filmler çok. Örneğin 12 Maymun, Maymunlar Gezegeni, Yaratık. (az önce yazdığım Orjinal isimler mi yoksa Türkçeleri mi konulu bir tartışmaya en iyi örneklerden biri) Yaratık kelimesi bu filmle dilimize yerleşmiş ve filme cuk diye oturmuştur zannımca. (çok daha eski kelime ise "mahluk" tu. Tabii liste daha da uzatılabilir.

[TurkceBKF]

2001: A Space Odyssey, Metrapolis ya da Forbidden Planet'i izlerken unutmayın daha BK yazarlarının ve sinemasının emekleme zamanındaydı bu filmler. Yani ne yapacaklarını tam bilmiyorlardı. O yüzden izlenmesi çok ama çok zor filmler bunlar. Listede daha böyle çok film var, hepsini izlemek için kasmayın yani, yazık olur.

[Amras Ringeril]

Ben ne yapacaklarını bilmiyorlardı demem sanırım. 2001 A Space Odyssey'e kadar olan dönemde, bilim-kurgu b-filmlerdi. (Şimdi anaakım oldu neredeyse, neyse) Çok ciddi şeyler değildi. Ancak bilim kurgu edebiyatının da gelişme içinde olduğunu hatta belki zirve yaptığını söylemek mümkün.

Bir söz vardır; "Neil Armstrong aya ayak bastığında ilk bilimkurgu yok olmuştur" diye. Space Odyssey bundan 1 sene önce çekilmişti. Bilimkurgunun sağlam temellerinden çok, felsefe ve başyapıt arayışı içinde bir eserdi - ki bir başyapıttı ve ne yapacağını kesinlikle çok iyi biliyordu.

Metropolis, Fritz Lang gibi döneminin en üst düzey sinemacılarından birine aitti ve bir ekolün temsilcisiydi. Sadece sessiz olduğu için izlenmesi zor. Ama o da bilim kurgu yapma gayesi altında değildi. Yükselen faşizmin ve dönemin bunalımlı havasının yansımasını farklı bir dille anlatıyordu demek belki daha doğru olur. Ama evet izlemesi zor olan, anaakım seyircinin sıkılabileceği filmlerdir.

Bunlardan rahatsızsanız bu konuda bir de Andrei Tarkovski deneyerek kendinize gelebilirsiniz ki listede Solaris de var.

[TurkceBKF]

Ben ne yapacaklarını bilmiyorlardı demem sanırım. 2001 A Space Odyssey'e kadar olan dönemde, bilim-kurgu b-filmlerdi. (Şimdi anaakım oldu neredeyse, neyse) Çok ciddi şeyler değildi. Ancak bilim kurgu edebiyatının da gelişme içinde olduğunu hatta belki zirve yaptığını söylemek mümkün.

Bir söz vardır; "Neil Armstrong aya ayak bastığında ilk bilimkurgu yok olmuştur" diye. Space Odyssey bundan 1 sene önce çekilmişti. Bilimkurgunun sağlam temellerinden çok, felsefe ve başyapıt arayışı içinde bir eserdi - ki bir başyapıttı ve ne yapacağını kesinlikle çok iyi biliyordu.

Metropolis, Fritz Lang gibi döneminin en üst düzey sinemacılarından birine aitti ve bir ekolün temsilcisiydi. Sadece sessiz olduğu için izlenmesi zor. Ama o da bilim kurgu yapma gayesi altında değildi. Yükselen faşizmin ve dönemin bunalımlı havasının yansımasını farklı bir dille anlatıyordu demek belki daha doğru olur. Ama evet izlemesi zor olan, anaakım seyircinin sıkılabileceği filmlerdir.

Bunlardan rahatsızsanız bu konuda bir de Andrei Tarkovski deneyerek kendinize gelebilirsiniz ki listede Solaris de var.

Benim ne yapacaklarını bilmiyorlardı dememden kastım, hikayeyi nasıl anlatacaklarını bilmedikleriydi.

Örneğin her bilim kurgu ve fantastik eserde başka bir dünya anlatıldığı için o dünyanın farklılığını ve nasıl, neden farklı olduğunu anlatmak gerekir. Okuyucu/izleyici bu farkları anlamazsa, öğrenemezse eserle ilişki kuramayabilir. Bu ihtiyaç anaakım edebiyatta, ya da günümüz dünyasına benzer anlatıları olan türlerde yoktur. Bilim kurgu yazarları bu ihtiyacı nasıl çözeceğinin çeşitli yollarını geliştirmişlerdir. Okuyucuyu sıkmadan başka bir dünyada olduğunu anlatmak güçlüğünü aşma yolları bulundukça eski yöntemler daha da göze batar oldu. Daha uzaya çıkılmadan önce çekilen, sinemasal olarak başarılı bir eser olan 2001'de de benzer bir sorun vardır. Uzun sahnelerde uzayın enginliği daha aya ayak basmamış dünyaya, özelde de Ruslar tarafından uzay yarışında geçilme korkusuyla çılgınca çalışan Amerika'lılara anlatılmaya çalışılmıştı. Bizim şimdilerde anladığımız bilim kurgudan çok başka bir bilim kurguydu 2001. Hele Tarkovski gibi ustaların eserlerini anlamak daha da zordur. İşin içinde bilim kurgunun dışında başka bir görsel anlayışın da etkileri vardır.

Sinemada da Metropolis gibi eserler, (benim sinemadan az anlayan gözüme) bilim kurgu yapmak amaçlı değil de başka bir olguyu anlatmak amaçlı ortaya çıkmış gibi geliyor. Bu konuda aynı fikirdeyiz sanırım. O yüzden günümüz bilim kurgusuna alışmış birisi bu filmleri "okuyamayabilir".

İşte ben bu yüzden her ne kadar yukarıdaki filmlerin izlenmesinin faydası olduğunu düşünsem de artık bilim kurgunun o filmler olmadığını ve o filmlerden keyif al(a)mamanın da çok olağan olduğunu paylaşmak istemiştim.

Aslında geçenlerde sitede yazdığım Türk Edebiyat'ından Neden Uzak Kaldım* isimli yazıyla alakalı bir sıkıntı bu. Benim en azından edebiyat ve sinemadan istediğim eğlendirmesi böyle olunca sadece politik ya da sadece görsel başarılarla dolu işler keyif vermiyor.

*Yazı: http://turkcebkf.wordpress.com/2011/05/06/neden-turk-edebiyatindan-uzak-kaldim/