Konu: Neden kitap okumuyoruz?

[Alorka Greenleaf]

Okul Dergisi için yazdığım bir yazıyı paylaşmak istedim. Biçimlendirmeyi de bu şekilde düşünüyorum. Öneri de beklerim hani.

KİTAP OKUMUYORSUN

BUNU DA OKUMA!

Neden kitap okumuyoruz?

Kitap okumuyorsun. Neden? Sıkıcı. Yorucu. Zor. Aslında bu yazıyı da okumamalısın. Başlık “Okuma!” diyor. Ama okuyorsun. Neden? Çünkü merak ediyorsun. Okurken zevk alıyorsun. “Acaba ne diyor bu?” derken kaptırıyorsun kendini, bırakamıyorsun.

İnsanların kitap okumamalarının nedeni bazı okurlar. Öğrencilerin okumama sebepleri ise büyük ölçüde öğretmenler. Daha doğrusu “Ben okuyan birisiyim. Kitaptan anlarım. Kitap okumak istiyorsan bana danış!” demeleri. Saçma! Aynı zamanda okumaya çalışanlar da hata sahibi. Evet. Biziz sorumlu, biziz sorunlu. Seçimlerimiz hatalı. Yanlış da yönlendirince kitap nakavt. Seçimler genelde hatalı. Okumaya yanlış yerden başlıyoruz, başlatılıyoruz.

Çevrenizde ve hatta belki kendinizde çok sık görmüşsünüzdür. Kitap deyince hemen devreye sokuluyor 100 Temel Eser. Okumaya çalışanların eline verildi; entrika, dram, vs. dolu bir kitap. Ya sonra? “Sıkıldım.”, “Yoruldum.” “Kitap okumak istiyorum hocam, yardımcı olur musunuz?” dedi öğrenci. “Tabi ki (Suratta şeytani bir sırıtış) Al sana Tolstoy! Al sana Balzac! Al sana…” Hop dedik! Ne oluyor? Ansiklopedi yok muydu? Okumaya yeni yeni başlayanlar nasıl okuyacak onlar? Tabi ki onları sevebilecekler de var. Ama bunlar az. Eğer çok olsaydı herkes kitap okurdu. 6 kişiye bir kitap yerine 1 kişiye 6 kitap düşerdi.

Durun! Umutlar tükenmesin! Burada devreye Fantastik Edebiyat girer. Sahne Bilim-Kurgu’ nundur! Polisiye, Korku, Gerilim şaha kalkar! Bunlar ki insanlarda merak uyandırır. Okuyanı kendine çeker. Kitap eline yapışır insanın.

Köylü bir çiftçi çocuğu. Ejderha yumurtası bulunca Ejderha Süvarisi olan kahramanımız büyü dolu savaşlara girer; Eragon. Daha önce hiç duyulmamış canlılar. Nefes kesen savaşlar. Kardeşlik. Bağlılık. Dünyadaki tüm edebiyatçıları ikiye bölen dev bir üçleme; Yüzüklerin Efendisi. Genetiği değiştirilen adam sürekli kimden, niçin kaçıyor? Tepki. Çözülmesi çok zor cinayetler zinciri. Çok farklı teknikler. İnanılmaz bir neden, müthiş bir son; Koloni. Zengin bir aktör. Ölüler tarafından rahatsız edilen oğlu. Onu korumak için her şeyi yapan bir koruma. Yüz. Uyuşturucu bir hayatı nasıl darmadağın eder? Bağımlı bir arkadaş grubu maddeye ulaşmak için neler yapabilir? 16 yaşındaki bağımlı erkek kendisine ve sevgilisine uyuşturucu bulabilmek için kendini pazarlar mı? Eroin-Christina F. Üç nokta…

Bunlar sadece birer örnek. Kahta İlçe Halk Kütüphanesinde bunlar, benzerleri ve bunlardan farklı binlercesi var. BEDAVA Git. Bak. Elinde evir-çevir. Ortadan bir cümle oku. Kapağına bak. Beğenmezsen daha çok var raflarda. Mutlaka başlayıp bitirmelisin diye bir kural da yok. Sadece dene. Bunu da yapamıyorsan bu dergiyi birine ver. Elinde harab olmasın.

[Malkavian]

Son paragraftaki 'harap' kelimesi 'harab' olacak sanırım. Emin de olamadım google da iki türlü de kullanmışlar. Bir de son paragrafta yine 'beleş' yerine 'bedava' kullanırsan daha iyi durur madem dergiye yazıyorsun.

Yazıya da katılıyorum. İlk edebiyat hocamız ödev olarak 9. hariciye koğuşu ile eylül isimli kitapları okumamızı ödev vermişti kitaplara değil hayata bile küsmüştüm o yıllarda. Neyse ki sonradan bilim kurgu ile toparladım. Bence güzel bir yazı olmuş.

[Alorka Greenleaf]

Önerin için teşekkürler. Beleş dehe dikat çeker diye yaptım ama fazla kasılmış, haklısın.

[ryuk]

Toplumsal yapımızın yanlışlarla dolu olması, bunun eğitime yansıması nedeniyle.

Ek okuma: Poe - Eşya Felsefesi

Toplumlar, kendi kaymak tabakalarına imrenme ve onları taklit etme eğilimindedir. Örneğin Avrupa toplumlarında kaymak tabakayı oluşturan asillerin (sonra da burjuvanın) belli özellikleri, o toplumları okumaya itmiştir.

Avrupa asilleri ile başlayalım: Köklü bir aileden gelirler (ki bunun okumayla aslında ilgisi yoktur), kendi aralarındaki en büyük yarış; nezaket, zarafet ve ince zevk konusunda olmuştur. Avrupa asilleri, küçük yaşlardan itibaren müzik, dans, edebiyat vb. alanlarda eğitim görmekte ve bu görgülerini de asaletin bir simgesi olarak sergilemekteydiler. Çoğu klasik müzik bestecisi, kendi dönemlerinin asilleri tarafından himaye ve finanse edilmişlerdir.

Ortadoğuda ise asaletin tek göstergesi para olduğundan, daha çok para kazanmak ve çok paranın olduğunu göstermek üzerine kurulmuştur her şey. Bu yüzden altın işlemeleri, değerli taşları dekorasyonda kullanmayı çok sevmiştir kaymak tabakamız. Çünkü bunlar, o kişinin altına ve elmaslara sahip olacak kadar varlıklı olduğunu göstermekteydi. Arap emirlerinin klozetlerine kadar her şeylerinin altın kaplama olmasını buna bağlıyorum.

Belki de bu yüzden insanlarımız hala yaldızlı, elmas görünümlü plastik taşlarla bezenmiş eşyaları bayılarak kullanmaktadır. Ne de olsa yüzyıllarca topluma işlemiş alışkanlıklardan bir anda kurtulunamamaktadır.

Sonuç olarak, asaletin göstergesi olarak entelektüelliği değil, gösterişçiliği kullanma alışkanlığındaki toplumlar, entelektüelliğin temel taşlarından olan kitaplara pek tenezzül etmezler.

Türkiye, parlak fikirler ve buluşlarla zengin olunacak bir yer değildir. Kafası ticarete çalışmayanların okutulduğu bir ülkeyiz biz. Toplumumuzun zenginlerine bakın: İlkokul mezunu müteahhitler, aşiret ağaları, üçe alıp beşe satarak zengin olan kabzımallardır buranın zenginleri. Fırsatçılar ve vurguncuların oluşturduğu bir kaymak tabaka için kültür pek değerli değildir. Bu nedenle, o kaymak tabakaya özenen halk için de okumak boş bir iştir.