Orta Dünya’da Önemli Gün ve Haftalar

Şafaksız Gün

Yüzük Savaşları vaktinde, takvimler 10 Mart 3019’u gösterirken meydana geldi. 9 Mart gecesinde bir Karanlık, Mordor tarafından kusulmuş ve 10 Mart sabahında şafak sökmemişti. Gondor ve Rohan semaları bulut kümeleriyle kaplanmış, gün umutsuz ve kasvetli geçmişti. Karanlık beraberinde Hüküm Dağı’nın küllerini ve gazabını getirmişti. Sauron tarafından düşmana korku yaymak amacıyla gönderilmiş, loşluğu seven Ork birliklerinin ve Yüzüktayflarının gücüne de destek sağlanmıştı.

Şafaksız Gün’de Kral Théoden Dunharrow’da bir konsey oluşturmuş, Gandalf Minas Tirith açıklarında Faramir’i ve adamlarını Nazgúllerden kurtarmayı başarmıştı. Frodo Kavşak’a ulaştığında Karanlık, Ithilien üzerinde asılı duruyordu ancak daha sonra batıdan gelen bir ışık huzmesi Kral’ın ihtişamlı heykeline vurdu. O gece Frodo Nazgúl Efendisi’nin komutasındaki Ork taburlarının Minas Morgul’dan çıktıklarını gördü.

Karanlık Minas Tirith kuşatmasına kadar birkaç gün boyunca varlığını sürdürdü. 15 Mart, Rohirrim’in taarruzunun ve Aragorn’un Anduin’den Şehir’e doğru yürüdüğü günde şafak tekrar yüzünü gösterdi. Denir ki, Manwë Kutlu Diyarlar’dan İnsanlar için yeni bir umut yeşersin diye güçlü bir rüzgâr gönderdi ve günlerce iç karartan gökyüzü yeniden eski haline kavuştu.

Durin Günü

Cücelerin şanlı bayramıdır. Durin Günü ancak Ay ve Güneş gökyüzünde beraberlerken kutlanır ki bugünü de Cüceler Yılbaşı diye bellemiştir – güzün kış eşiğindeki ilk günüdür. Üçüncü Çağ’ın sonuna doğru Cüceler bu günü hesaplayamaz oldular, zira bu iş becerilerini aşıyordu.

Ay harfleriyle yazılmış Yalnız Dağ’ın haritası Thorin’in babası Thrain tarafından Gandalf’a verilmişti ve içerisinde gizli bir mesaj barındırıyordu:
Ardıçkuşu kapıyı çaldığında, gri taşın yanında durun ve güneş batarken Durin Günü’nün son ışığı anahtar deliğinde parlayacak.
Hobbit: “Kısa Bir Dinlenme”, s. 79

Thorin ve yoldaşları 2941’de Yalnız Dağ’a ulaştılar ve gizli kapıyı sonuçsuzca aradılar. En sonunda Güz’ün son haftasının ilk gününde Bilbo Baggins bir ardıçkuşunun kapıyı çaldığını işitti ve yeni mehtabın Güneş ile birlikte gökyüzünde olduğuna şahit oldu. O gün Durin Günü’ydü ve güneş, şehrin merkezine giden gizli kapının anahtar deliğine isabet etti.

Güneşin Kapıları

Gondolin Elflerinin şenliğidir. Güneşin Kapıları, yazın ilk gününde düzenlenirdi. Seremoni gece yarısında başlardı. Halk şehir duvarlarında toplanır, gece boyunca sessizce kalırlardı. Şafağın sökmesiyle birlikte de koro kadim şarkıları icra edip yazı karşılardı.

İlk Çağ’ın 510 yılında Güneşin Kapıları şenliği esnasında Morgoth, Gondolin’e saldırdı. Kızıllık doğudan değil, Kuşatan Dağlar’dan gelen Morgoth ordusunun üzerinde kuzeyden doğdu. Gondolin Elfleri mağlup edildi ve yalnızca Tuor ile Idril önderliğindeki küçük bir grup kaçmayı başardı.

Tuilérë ve Yáviérë

Tuilérë, bahar bayramıdır. Mart ile nisan arasında yer alır, fakat ikisine de ait değildir. Yáviérë, güz bayramıdır. Eylül ile ekim arasında yer alır, fakat ikisine de ait değildir.

Mardil tarafından kayda geçirilmiş, Gondor’da ve Shire hariç Ortak Lisan konuşulan tüm diyarlarda kutlanmıştır.

Yule Festivali

Shire’da kutlanan kış ortası festivalidir. Yule Ayı’nın birinci ile ikinci günleri arasında düzenlenirdi. Yılın son günü 1 Yule ve yılın ilk günü 2 Yule idi. Bugünler daima cuma ve cumartesi günlerine denk düşerdi.

Yule Shire’da düzenlenen en önemli iki şenlikten biridir – diğeri yaz ortası festivali olan Lithe’dir. Yule öncesinde ve sonrasındaki iki günü de kapsayacak şekilde altı günden oluşuyordu. Bu döneme Yuletide deniyordu ve ziyafetler, eğlenceler, yortular hep bu zamanlarda gerçekleşiyordu.

Yüzük Savaşları’ndan sonraki kıtlıklar yüzünden Yule Festivalleri’nin bir daha düzenlenilemeyeceğinden korkulsa da Michel Delving tünellerinde, Scary mahzenlerinde ve başka yerlerde bulunan yemek ile bira ambarları Yuletide’ın düzenlenmesini, böylelikle de sevgili Hobbitlerin neşelenmesini sağlamıştı.

Elflerin kış ortası şenlikleri hiç olmamıştı. Rohirrim ise ataları Kuzey İnsanlarının kutladığı gibi bu geleneği muhafaza etti. Adıysa muhtemelen “Yule” kelimesine benziyordu.

Elveda Partisi

Bilbo Baggins’in Shire’da düzenlenmiş olan son doğum günü partisidir. 22 Eylül 3001 Perşembe gününde düzenlenmiş olup Bilbo için büyük bir önem arz ediyordu, 111. yaş günüydü. Aynı zamanda varisi Frodo da o gün otuz üç yaşına girmişti.

Parti hazırlıkları Çıkın Çıkmazı’nın güney kapısında yapıldı. Sokakta, “Davetle ilgisi olmayanlar giremez.” yazıyordu. Subaşı’ndan ve Hobbitköy’den gelen arabalar parti için yiyeceklerin ve içeceklerin götürülmesine yardımcı oldu. Eylül ayının ikinci haftasında Gri Gandalf havai fişeklerle yüklü arabasıyla çıkageldi.

Bilbo bölgedeki herkese davetiye göndermekle kalmamış, sınırları uzak diyarlara taşımıştı. 144 Hobbit’e gönderilen altın mürekkeple yazılmış mektup, büyük bir aile yemeğinin olacağını belirtiyordu.

Parti gününde Bilbo konuklarını meydanda karşılayıp hediyeler dağıttı. Çocuklara Yalnız Dağ’dan ve Vadi’den gelme Cüce yapımı sihirli oyuncaklar verdi. Kimi davetliler bir kez daha hediye almak için alandan çıkıp tekrar geliyordu.

Uzun bir mühlet dans edildi, müzikler çalındı ve oyunlar oynandı. Ancak yiyecek ve içecek servisi tüm gün boyunca devam etti. Gandalf muhteşem bir gösteri teşhir ediyordu, sonuncu havai fişekse kırmızı ejderha görünümüne sahipti ve meydanın üzerinden art arda üç defa geçti. Sonrasında Subaşı semalarında infilak etti. Bu, akşam yemeğinin habercisiydi.

Azametli bir yemekten sonra Bilbo Baggins’in diğer Hobbitlere bir konuşması vardı:

“Daha önce de söylemiş olduğum gibi yüz on bir yıl sizlerin arasında geçirmek için kısa bir süre olduğu halde bunun SON olduğunu bildirmekten müteessirim. Gidiyorum. ŞİMDİ ayrılıyorum. HOŞÇA KALIN!”

Daha sonra Bilbo Yüzük’ü takıp ortadan kayboldu. Herkes şakanın kötü bir zevk ürünü olduğu ve şoktan kurtulmanın ancak daha çok yiyecek ve içecekle gerçekleşeceği konusunda hemfikir oldu. Torbaköylü Bagginsler bir hışımla meydanı terk etti ve Rory Brandbuck, Bilbo’nun başka bir macera peşinde olduğunu söyledi.

Rory yanılmıyordu; Bilbo bir daha Shire’da hiç görülmedi. Bir süre gezindikten sonra Ayrıkvadi’ye yerleşti.

Selim Engin

---

Kaynakça
tuckborough.net
Hobbit
Yüzük Kardeşliği