(http://www.timjpriebe.com/wp-content/uploads/2009/10/book-computer.jpg)
Hepimizin derdi aynı. Kitapları yutarcasına okuduğumuz halde bilgisayar ekranında bir şey okumak adeta ölüm. Ağrıyan gözler, yorgun bakışlar ve çabuk gelen bir can sıkıntısı ile yarım bırakıyoruz okumayı. Peki neden? Sorun bizde değil bilgisayarda diyerek bir klişeyle gireyim konuya o zaman :).
Okunaklılık okuma hızımızı etkileyen bir faktördür. 9-12 font büyüklükleri okunabilirliği destekler ve satırlar arasında orantılı alanlar oluşmasını sağlar. Satırlardan bahsetmişken, 58 ve 132 mm arası satır uzunlukları da okunaklılığı destekleyen bir başka orandır. Ama şu da bir gerçek ki, bilgisayar ekranındanki yazıları okuma hızımız, kitapta yazılı olanları okuma hızımıza göre daha yavaştır. Bunun nedenlerinden ilk olarak bilgisayar ekranında satırlarların daha uzun görünmesini gösterebiliriz. 58-132 mm arası satır uzunluklarını rahatça okuyan bizler, bir kitaptan çok daha büyük bir alanda yazılı duran yazıları okurken haliyle yoruluyoruz. Bir başka neden ise, bir sayfaya düşen kelime sayısı daha az olması. Satırların uzamasına karşın, içerdiği kelime sayısı bir kitaba oranla çok daha az. Son neden olarak, sayfa ortamına olan aşinalık diyebiliriz. Bir kitap sayfasıyla bir Word belgesindeki sayfa aynı tasarıma sahip değildir. Ancak bizim alışık olduğumuz bir kitap sayfasındayken, bilgisayar ekranında duran sayfa bizim için yabancı kalır. Çünkü sayfa dendiğinde aklımıza gelen ilk şey bilgisayarda oluşturulan sayfa olmuyor.
Bunların dışında bir de okunaklılığa renklerin etkisi söz konusu. Bilgisayarda, açık renk zemin üzerine koyu renk yazıyla yazılan yazılar okunaklılığı oldukça artıran bir etmendir. Negatif kontrast kullanmak(siyah-beyaz) her zaman okunaklılığı olumlu yönde etkiler. Bunlardan en çok yarar sağlayanı ise beyaz zemin üzerine siyahla yazmaktır.
Yukarıda okuduğunuz bu yazı, bilimsel bir araştırmanın sonuçlarıdır ve bir üniversite ders kitabında geçmektedir. Kendi cümlelerimle oradaki bilgiyi sizlere aktarmaya çalıştım.
Referans: Human-Computer Interaction, Alan Dix, Janet Finlay, Gregory D. Abowd