Konu: Un Lun Dun // China Miéville

[Berre]

Son dönemde tüm dünyaca yeni bir usta olarak kabul edilen ve ödüle doymayan genç bilimkurgu yazarı China Miéville’in bir kitabı daha dilimizdeki yerini aldı!

Yordam Kitap tarafından ilk olarak dilimize kazandırılan Arthur C. Clarke ödüllü Perdido Sokağı İstasyonu ve ardından, hem Clarke hem de Hugo Ödülü’nü kazanmış Şehir ve Şehir’den sonra şimdi de yazarın gençlik fantezi kitabı olan Un Lun Dun (Lon Dra Kis) kitabına sıra geldi. 2008’de En İyi Genç Yetişkin Fantezi Kitabı dalında Locus Ödülü’nü de almıştır. Ancak Un Lun Dun bu kadarla da kalmıyor; çünkü hem yazarın başka eserlerine göndermeler taşıdığı gibi hem de The Sandman: Worlds’ End’deki “abcity” konseptini de içinde barındırıyor.

Daha fazla uzatmadan bu defa genç yetişkinler için bir fantastik romanla karşımıza çıkan China Miéville’in dilimize çevrilen son romanının konusuysa şöyle:

“China Miéville’den fantastik ögelerle bezeli bir gençlik romanı…

Nedir Un Lun Dun (Lon Dra Kis)? Londra’nın aynadan görülen imgesidir. Sözcüklerin canlı olduğu, sıradan bir evin kapısının ardında bir ormanın pusuda yattığı, etobur zürafaların sokaklarında fink attığı ve karanlık bir dumanın bütün dünyayı yakmaya can attığı, tuhaf zevklerle kuşatılmış bir harikalar diyarıdır. Burası, uzun yıllar önce kehanetlerde adı geçmiş ve konuşan bir kitabın sayfalarına işlenmiş, kahramanını bekleyen bir şehirdir.

On iki yaşındaki Zanna ve arkadaşı Deeba, Londra’dan bu tuhaf şehre giden gizli bir geçit buldukları zaman, eski kehanet en sonunda gerçekleşiyor gibi görünür. Ama olaylar, birdenbire şaşırtıcı biçimde ters gitmeye başlar.”

Çevirisini U. Ceren Ünlü’nün, düzeltisini ise Filiz Çomuk’un üstlendiği kitabın künye bilgilerine ulaşmak için buraya tıklayabilirsiniz.

[Fırtınakıran]

Dikkat: Bu kitabı okuduktan sonra boş süt kutularını tekmelemeye kıyamayabilir, kırık şemsiyelerinizi gururla saklayabilirsiniz.

Ben bu kitaba nasıl yorum yapmamışım?!

Okuyalı bir hayli zaman oldu ve ben okuduğumdan beri çok kişiye bu kitabı tavsiye ettim. Çünkü bu kitap özgün. Çünkü bu kitap çılgın. Çünkü bu kitap fena bir ters köşe. Her tür basmakalıp macera basamağına her adımda bir tekme savuruyor.

China Miéville'in (bildiğim kadarıyla) genç okurlar için yazdığı tek eser. Ancak genç okurlar deyince "sakın" burun kıvırmayın, çünkü Miéville yine her şeyin sonunda, adeti olduğu üzere politik duruşunu gösteriyor. Mesajını yine veriyor. Evet, yine siyasi bir mesajı var.

Yazarın açıkça söylediği ve kitabın sonuna da eklediği gibi, bu kitap aslında Gaiman'ın Yokyer'inden esinlenilme bir eser. Ancak kimi okurlarca Yokyer'i geçen de bir eser.

Klasik "kehanette belirtilmiş kişi gelip bizi kurtaracak" senaryosuyla açılan kitap, Londra'nın bir yansıması olan Londrakis (o kelime oyunu yok mu), ya da diğer adıyla Un Lun Dun'u konu ediyor. Ancak bir şeyler fena halde ters gidecek ve Miéville, oldukça başarılı biçimde, o kehanetlerin önceden haber verdiği kahramanları bir güzel tiye alacak. Sonra bambaşka, uçuk kaçık şeyler olacak.

Hiç merak ettiniz mi çöpleriniz nereye gidiyor? Dünyada 7 milyar insan var. Onca insanın artığı, evsel atığı, çöpü falan filan ne oluyor? Bir şeyler oluyor olmalı. Gerçekten. Ve oluyor da!

Kullanılmış süt kutuları, kırık şemsiyeler, hayaletler, kehanetler, kehanetleri barındıran dev konuşan kitaplar, seçilmişler ve kirlilik son derece özgün bir alt yapıda şekilleniyor. Ben böyle deyince o kadar da özgün görünmüyor. Ama okurken etobur zürafalar sizi dehşete düşürecek. Kimyasallarla bir bilince kavuşmuş Duman her ortaya çıktığında içinizde bir yer bundan çok rahatsız olacak. Seçilmiş kahramana bir haller olacak. Bu sırada Un Lun Dun'un Londra yansıması çarpıklığında daha binbir çeşit şey göreceksiniz.

Kişisel favorim, kahramanın başarıya ulaşmak için ihtiyacı olan o büyük güçlere sahip (tipik) nesneye giden yolda olanlardı. Güzel alay etmiş diyelim .

Bu kitabın bir başka güzelliğiyse muazzam çevirisi. Kitabın kendine has çok fazla terimi var ve çevirmenle editör Türkçeleştirme işinde harika bir iş başarmış. Bu alanda benim için en başarılı eserler arasında. Mesela karate yapan çöp kutularını "karateneke" diye Türkçeleştirmek çok tatlı değil mi yahu? (evet, karate yapan çöp kutuları da mevcut)

Lütfen bu kitabı okuyun . Hatta böyle giderse Kitap Zinciri'nde birilerine atamaya hazırım.

Başta klişe bulup biraz sıkılmıştım, ama China Miéville'in klişe şeyler yazacağına nasıl ihtimal verdim, ben de bilmiyorum. Dahası, kitap boyunca verdiği mesaja da gerçekten ihtiyacımız var .

[Fırtınakıran]

Yahu China Miéville sevenler bu kitabı neden es geçiyor ya da sessiz kalıyor :/?

Bu kitabı tekrar gündem etmek istiyorum. Okumayan varsa çok şey kaçırıyor. Çevirisi de bir o kadar harikaydı. Daha ne olsun ?

[milenya]

Kendi adıma daha kitabı bile alamamış biri olarak asıl sebebi de kitabı alamıyor olmayı gösteriyorum çünkü hep alışveriş listemde ve hep fazla tuzlu geldiği için listede kalıyor. Yordam Kitap'ın bu fiyatları bazen bel büküyor, Yeni Crobuzon'un tamamını almak bir sürü kitaptan vazgeçtiğimi hatırlıyorum kısa süreliğine. Şu an Kraken ve Un Lun Dun indirim beklediğim iki kitabı olarak melül melül bana bakıyorlar Ama en sonunda gözü karartıp vereceğim tabii -her zaman veririm- hatta yakın bir zamanda düşünüyorum... Kraken'le beraber bir kombo belki

[Fırtınakıran]

Fuarda set olarak Miéville satıyorlar. Ama sanal fuarda da Yordam %40'ı görüyor. Onu bekle bari

Un Lun Dun bence Yokyer'den güzel diyerek de ortalığı karıştırmak istiyorum. Bu fikirde de yalnız değilim. Ama okumadan asla haklı olup olmadığımı bilemeyeceksiniz u_u