Konu: Serial Experiments Lain

[Herr Mannelig]

Yakın gelecekte, wired adı verilen ağ bugünkü internetten bir adım öne geçerek insanların hayatının ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. Wired erişimi NAVI adı verilen güçlü bilgisayar sistemleri ile gerçekleştirilmektedir. Wireda bağlı insanlar, zamanlarının büyük bir kısmını ağdaki sanal yaşantılarına ayırmaktadırlar.

Orta okul öğrencisi Lain Iwakura, babası bilgisayar sektöründe olmasına rağmen wireddan uzak bir yaşam sürmektedir. Günün birinde, Lain'in sınıf arkadaşı Chisa intihar eder. Chisa'nın trajik ölümünün ardından Lain ve tüm sınıf arkadaşları Chisa'dan garip bir elektronik posta alırlar. Chisa metinde, yalnızca bedeninin öldüğünü, bilincinin wiredda yaşadığını söylemektedir. Sınıf arkadaşları, olayı garip bir şaka olarak değerlendirip hayatlarına devam ederler. Ancak, Lain'in wireda olan ilgisi yavaş yavaş artar ve NAVIsinde daha fazla zaman geçirmeye başlar. Lain'in gerçek hayat ile olan bağı zayıfladıkça bilinen gerçeklikte zamansal ve mekansal kırılmalar meydana gelir.


Bölüm Listesi:

   1. Weird
   2. Girls
   3. Psyche
   4. Religion
   5. Distortion
   6. Kids
   7. Society
   8. Rumors
   9. Protocol
  10. Love
  11. Infornography
  12. Landscape
  13. Ego


 Konu itibari ile Matrix'e benzeyen ama matrix'in çok önünde olan bir anime. Mükemmel felsefi-psikolojik diyaloglar içeriyor, egzistansiyalizm -varoluşçuluk- kokusu vuruyor burnunuza. Biraz ağır ilerliyor çok sürükleyici bir anime değil ama izleyince anime budur hocam diyorsunuz. Mükemmel paradokslar içeriyor ve ikinci izleyişinizde falan oturuyor imiş anca daha o nasip olmadı bana

[Herr Mannelig]

Eklemeden de edemeyeceğim soundtrackleri müthiş izlemeyecekseniz bile arayın bulun soundtrackleri pişman olursanız otobüs biletiniz benden, gelin dövün beni

[Nihbrin]

Ekleyeceğim şeyler var ; türü Bilim Kurgu, Gerilim, Psikolojik, doğa üstü olarak nitelendirilebilir. Rusyada japonyada olduğundan daha çok beğenilmiş bir seri (aynı durum için bkz elfen lied) yönetmen Ryutaro NAKAMURA ki normalde bütün olarak yaptığı işlerin yanı sıra Ghost İn The Shell de konuk yönetmenlik yapmıştır, başarılıdır kendileri. 1998 yapımıdır Lain ve o yılı altın yıl olarak düşünürüm anime tarihi için. 4 DVD lik güzel bir seti normal şartlar altında ebayden gayet makul bir fiyata satın alınabilir ama kaçımız bunu yapar bilemem  tek sitemim studyosu, pioneer LDC ve TVtokyo iş birliği ile yapılmış, yani gerçek anlamda bir tek iş sürekli iş çıkaran bir studyo tarafından başarılarından biri ötekisi olarak imzalanmamış, sadece mangasından uyarlayacak başkası olmamış hepsi bu. Seri ile ilgili rahatsız olduğum şey soğuk başlaması, gerçekden vasat başlıyor çok şey umut etmeden izlmeye başlamak lazım ama bittiğinde aldığınız zevk ile "bir daha" demenizi sağlayacak. Hikayenin temel amacı izleyiciye Lain'i sevdirmektir, ona yakın hissetmeniz ve onu anlamanız istenir.

Soundtrackleri cidden çok güzel sıra ile buradan bulabilirsiniz, flash olduğu için çok kaliteli değil ama fikir edinmeniz için yeterli sanırım. Duvet mükemmel.
http://www.coucoucircus.org/ost/generique.php?id=220

Bu güzel animeyi herkes ile paylaştığın için teşekkür ederim.

[Nihbrin]

Tekrar izlemeyi yeni bitirdim, çok buruk, çok yitik ve inanılmaz yanlızlık dolu geldi bu kez. Anlamadığım kısımlar gerçekden varmış 1. den kalma (o uzaylı benim için halen bir muamma) Kimse bizi hatırlamıyorsa halen kendimiz için "varım" diyebilir miyiz? Kendimiz kendimizi unutmadıkça veya tekrar anımsayamayacak hale gelene kadar hayır sanırım bunun cevabı, evangelion ile benzerlikleri olduğunu farketmemiştim daha önce. doğu kültürünün ve düşünme şeklinin bizden ve daha batıdakilerden ne kadar farklı olduğunun kanıtlarından biri bu seri, "hepimiz özgürüz ve bireyiz"in aksine "hepimiz birbirimiz ile bağlıyız ve biriz"i destekliyor. Bunun zıttını savunan bir anime henüz görmedim.

Lain'in fedakarlığı beni tekrar etkiledi, son bölümde babası ile konuşması ise sıradan bir sahne değildi sanırım ama emin olamıyorum. İzlemek için çok sabırlı bir bünye gerektiriyor. (evangelion son 2 bölümü kadar değil tabi)

[Herr Mannelig]

Sabır konusunda haklısın, ilk bölümlerden az şey anlaşılıyor sonradan açıklığa kavuşuyor gibi. TAbi ki gerçekleri yüzünüze vuran bir anime değil, kafanda tamamlayacaksın kalanları. Bir de izlemek için önyargı olmaması lazım; tanrı, varlık, benlik ve öz üzerine güzel sorgulamaları var.

[cigarette smoking man]

boa - duvet açılış parçası ve daha ilk bölümün en başlarındaki bir okul üniformalı kızın intihar etmesiyle başlayan izlediğim ilk psikolojik türdeki bu seri yetişkinlere yönelik olduğunu gösteriyor. gerçi kablo adını verdikleri ağ sisteminden dolayı ülkemizde bilgisayar korsanlığına tutkun gençlerin izlememsi gereken bir seridir. ne de  olsa hepimiz birer memati, hepimiz polat alemdarız...

[Herr Mannelig]

http://www.youtube.com/watch?v=T0N5YblvT1c&feature=related

Link paylaşımı sorunu yoksa Duvet'in klibini de buradan izleyebilirsiniz.

[Nihbrin]

Duvet çok güzel gerçekten, ancak o albumde bir şarkı daha var ki en az Duvet kadar dinlemişimdir. Little Miss Lain ile aslında bir alakası var ancak bilgisayar oyunu ile sadece. Lain'in ps1 için yapılmış eski bir oyunu var, diyaloglar üzerine kurulu. Sonlardan birinde bu şarkıyı duyabileceğiniz ve cuk oturan bir an var. Tabi herşeye rağmen animedeki en iyi son, fedakarlık, yanlızlık ama hafif bir tatmin edici mutluluk; başkaları için duyulan.

http://www.youtube.com/watch?v=AQyRjTcdOJA

Spoiler: Göster

Little Miss Miss she's had some troubles but
She's gonna sort it out early in the morning
And when you come home
You're gonna watch her sleep and hold her close
And stroke her face

In the morning
You're gonna stare at her
And wonder why you feel the way you do now
But she will hold you and reach out to touch you
And never never never hurt your heart

Oh it's easy but it's just too easy for you now
She gives you everything but
That's not what you wanna do

And in the morning, when she wakes up
You walk away now, you don't turn around
But she holds you
She holds you in her heart
She'll never let you go

In the evening, when you come home
You save the whisky and you talk about your dreams
And you hold her when she cries 'cause
She's feeling lonely - the same way that you do
When you're feeling the way you're feeling now
You hold the pillow and you think about her
And when she holds you, your cold stare melts
And your heart warms to her

Oh this girl - she's got to you and you're afraid of it
She gives you everything but that's not what you wanna do

And in the morning, you're just gonna turn around
You break it - you're gonna break the bond
You're gonna smash the bottle of whisky
And after all the things that she told you
You're gonna make love like you never have
You're gonna make it feel like she meant nothing to you
She's gonna cry now and wonder why now
The way you make her feel

But Little Miss Miss she's having problems
But she's gonna make it - she's a strong one
And your heart - well- it's already melted
But she will never dissolve

In the morning - she's gonna make love
She's gonna make it like she's never done before
She's gonna scare you with her passion
She's gonna make it seem like she don't care
She's gonna hold you close
She's gonna make you cry
She's gonna make it feel like you don't care
You're gonna need her
She's gonna love you
And melt your cold stare

Hello hello

[Herr Mannelig]

Duvet çok güzel gerçekten, ancak o albumde bir şarkı daha var ki en az Duvet kadar dinlemişimdir. Little Miss Lain ile aslında bir alakası var ancak bilgisayar oyunu ile sadece. Lain'in ps1 için yapılmış eski bir oyunu var, diyaloglar üzerine kurulu. Sonlardan birinde bu şarkıyı duyabileceğiniz ve cuk oturan bir an var. Tabi herşeye rağmen animedeki en iyi son, fedakarlık, yanlızlık ama hafif bir tatmin edici mutluluk; başkaları için duyulan.

http://www.youtube.com/watch?v=AQyRjTcdOJA

Spoiler: Göster

Little Miss Miss she's had some troubles but
She's gonna sort it out early in the morning
And when you come home
You're gonna watch her sleep and hold her close
And stroke her face

In the morning
You're gonna stare at her
And wonder why you feel the way you do now
But she will hold you and reach out to touch you
And never never never hurt your heart

Oh it's easy but it's just too easy for you now
She gives you everything but
That's not what you wanna do

And in the morning, when she wakes up
You walk away now, you don't turn around
But she holds you
She holds you in her heart
She'll never let you go

In the evening, when you come home
You save the whisky and you talk about your dreams
And you hold her when she cries 'cause
She's feeling lonely - the same way that you do
When you're feeling the way you're feeling now
You hold the pillow and you think about her
And when she holds you, your cold stare melts
And your heart warms to her

Oh this girl - she's got to you and you're afraid of it
She gives you everything but that's not what you wanna do

And in the morning, you're just gonna turn around
You break it - you're gonna break the bond
You're gonna smash the bottle of whisky
And after all the things that she told you
You're gonna make love like you never have
You're gonna make it feel like she meant nothing to you
She's gonna cry now and wonder why now
The way you make her feel

But Little Miss Miss she's having problems
But she's gonna make it - she's a strong one
And your heart - well- it's already melted
But she will never dissolve

In the morning - she's gonna make love
She's gonna make it like she's never done before
She's gonna scare you with her passion
She's gonna make it seem like she don't care
She's gonna hold you close
She's gonna make you cry
She's gonna make it feel like you don't care
You're gonna need her
She's gonna love you
And melt your cold stare

Hello hello

Sözler çok güzel uymuş. Aynı uyumu Full Metal Alchemist'in şu yeni çıkan olayının girişindeki müzikte buldum.

[Amras Ringeril]

O Navi'yi çözemedim ben(gerçi daha pek bir şey çözebilmiş değilim ) . Nasıl bir sistem o, sadece mail için mi kullanılıyor? Gerçekliği nedir? Daha 4. bölümdeyim gerçi ama, sistem ilginç geldi.

[Nihbrin]

Navi bir çeşit bilgisayar. İnternete girmek için kullanılıyor sadece, mail alımı ve yollanmasının yanı sıra görüntülü telefon gibi bir kullanımı söz konusu. İlerleyen bölümlerde Lain onu daha ciddi kullanıyor olacak *Psyche'in tarafından bulunması ile... günümüz bilgisayarlarının bu şekilde olacağını ön görememişler demekten ziyade anlatıcı için o niteliklerdeki bir bilgisayar yeterli olmuş. Japonlar oyunların sadece oyun konsollarında (Bkz; Ateri - Comodore) kalacağını düşünmüşler o zamanlar. Tabi insan ister istemez diyor; "hani bunun çıktısı, hani wordu, hani photoshopu?" Ben pek sallamamıştım, olurunu bıraktığım bir unsur. Asıl hikaye 1986 yapımı bir roman... romana mümkün mertebe sadık kalınmış, yoksa onlarda "windows 98 çakalım olsun bitsin" diye işin içinden çıkmak istemiş olabilirler.

[Amras Ringeril]

Ondan ziyade, arayüzü garip geldi. Sadece ses komutu alabilecek gibi. Gerçekte yapılırsa pek tercih edilemez sanki. Psyche'den sonra azıcık daha sertleşti gibi ama yine de kullanışsız görünüyor.

[yuno44907]

Not ettim bir yerlere. Thank yöü!!

[Nihbrin]

Yuno, eğer Serial Experiments Lain'i henüz hiç izlememişsen ve eğer bu başlığa göz attıktan sonra denemeye karar vermişsen ufak bir sorun söz konusu; eğer bunu izlerken ilk 10dk içinde "sıkıldım" tepkisi önündeki 5 bölüm içinde de 100x değere ulaşmaz ve arada bırakmazsan (tahminim bu yönde %89) hakkındaki tüm izlenimlerim Temmuz karında çürüyen domatesler gibi yok olacak. Yine de sana hitab eder umarım (%11)

[Akuma_Blade]

Serial Experiments Lain, Yoshitoshi Abe'nin mangaka ve karakter dizaynını, Chiaki J. Konaka'nın görüntü yönetmenliği ve konsept dizaynını yaptığı ve Ryutaro Nakamura'nın yönetmenliğini üstlendiği 1998 yapımı 13 bölümlük cyberpunk Anime'sidir. (Üçlünün bir araya geleceği sonraki yapım olan Despera 2010 sonbaharında vizyona girecek)

Lain gerçeklik, kimlik, iletişim sorunları üzerine kurulmuş metafiziksel bir öyküdür. Anlatımın odağında, bir Japon kasabasında yaşayan 14 yaşındaki Iwakura Lain vardır, ki bir odak karakter olarak iletişim sorunları yaşayan ve sosyal açıdan toplumdan kopuk bir karakter olarak karşımıza çıkar, kendisiyle tam zıt bir ablası, katı ve duygusuz bir annesi, işinden eve hiç gelmeyen bir babası vardır. Hikaye ise Wired denilen bir tür internet dünyasının yakınında geçer. Wired, görsel ve işitsel bağlantılı ve her kişinin farklı amaçlarla giriş yaptığı bir ağ, fakat ağın bu özelliği kendi yan sanayisini oluşturmuş. William Gibson'un romanlarındaki gibi, insanlar ağa sürekli ve maksimum senkronizasyonla bağlanabilmek için özel uyuşturucular kullanmakta. Ve ağa bir kez girenler, çıkışı olmayan bir tavşan deliğinde buluyorlar kendilerini... Wired o kadar geniş ki bir noktadan sonra kendi sektörünü ve kendi teolojisini yaratıyor.

Wired'e giriş yapan öğrencilerden Lain'le aynı okuldaki öğrencilerden birinin intiharı ve intihardan sonra Lain'e ondan bir mesaj gelmesi üzerine Lain bu olayı Wired'de araştırmaya karar verir. Evini bir bilgisayar atölyesine çevirir ve ardarda dalışlar yapmaya başlar. Lain'le beraber yaşayan ve ondan taban tabana zıt kişilikteki Mika ise bu dalışların ardından halüsinasyon ve gerçeklik şokları gerçirmeye başlar. Artık yaşadığı dünyanın gerçek olduğundan bile kuşku duyar hale gelmiştir.



Lain'in dalışları ve ipuçlarının onu götürdüğü cyberpunk mekan Cyberia'daki tetikçinin Lain'in kendisine bakışını görür görmez silahı kafasına dayayıp intihar etmesi, Wired'in sınırlarını korumakla görevli Knights teşkilatının Lain'i takip etmeye başlamasına sebep olur. Knight'lar Wired'de kendi hakimiyetlerini tehlikeye düşürecek bir Tanrı istememektedirler. Ama bilmedikleri şey Lain'in Wired'de geçirdiği süre sonrası giderek değiştiği ve ilkinden tamamen farklı bir kişilik geliştirdiğidir. Wired ortamındaki bu kedi fare oyunu sona yaklaştıkça Wired'in ve gerçek dünyanın aslında ne olduğunu, Kids Project'i ve Protocol 7'yi öğreniriz. Aslında bildiğimizi sandığımız tüm hikaye baştan beri aslında çok farklı bir şekilde çok farklı bir yerde durmaktadır ve Lain'in kararlı adımları onu oraya götürmektedir.



Yoshitoshi Abe, çocukken Manga okuyamadığını, bunun evde yasak sayılan birşey olduğunu söyler. Bu yüzden sonraki hayatında mangaka olarak amacının "doğal ve etrafında herşeyi barındıran" bir öykü yapmak olarak gösterir. Lain'se linear ilerlemeyen asimetrik bir öyküdür, daha doğrusu bu "modern anlatı ile şu an yaşanmakta olanın" alternatif bir bileşkesidir. Başrol karakter Lain bile 3 ayrı yanıyla karşımıza çıkar: Çocuk yönü (Ayı pijamaları ve -sonradan kaybolacak olsa da- Lain'in kargalara olan korkusu), olgunlaşma yönü (Lain'in kendisine yöneltilen sorulara giderek daha sert ve ciddi yanıtlar vermeye başlaması) ve kötücül yönü (Lain'in giderek daha hesapçı bir karakter kazanması, Lain'in kurnaz gülümseyişinin artışı) Lain'in bu yönelim nüansları ince çizim farkları ile tasvir edilir. Bu nedenle, hikayedeki 5 ana nüanstan birisi "mental kimlik" olarak karşımıza çıkar.

"İletişim" teması aslında pratogonist'in iletişimsizlik durumu üzerinden verilmiştir ki bu yanlız olmaktan ziyade kişinin kendi karakteristiğinden kaynaklanan doğal bir durum olarak verilir. (Mika ise sosyal açıdan çok başarılı ve aktif olmasıyla Lain'le kontrast oluşturur) Yönetmen hedef kitlesini 14-15 yaş olarak düşündüğünden Lain'in Wired'e "sarıldıkça" çevresindekilerden ve ailesinden kopuşu ile bu iletişim teması iletişimsizlik ile Lain'in klişilik değişimlerini bağlar ve bu anlamda etkili bir kontrast daha oluşturulur.

"Yanlızlık" ise önceki temanın zıttıdır. Lain yanlızdır çünkü okulda konuşacak kimsesi, ailede rol modeli olarak alacağı biri yoktur, bu anlamda Lain'in yanlızlığı ve Wired'e yönelişi (ve haliyle geçirdiği metamorfoz) bir karardan ziyade "sonuç"tur ve doğal kabul edilir. Serideki tek ekleme şarkı olan "Kodoku no Signaru" (ki son bölümde çalmaktadır) sözleriyle aslında bu duruma bağlantılıdır.

"Gerçeklik" tek boyutta kalıp geçilen bir tema değildir Aksine doğal gerçeklik, yapay gerçeklik, sert gerçeklik gibi birçok farklı formuyla seri ilerledikçe karşımıza çıkar. Bu durum daha çok serideki ortaya çıkan durumlar için bir tefsir aracı olarak kullanılır. Aynı nedenledir ki, tanrısal bakış perspektifinin "gerçekliğin sınırlı görüşü" temasını tamamen yansıtır şekilde görünmesinden kaçınılmıştır.

Teoloji hikaye gelişiminde geniş yer tutar. Lain'in kendisi bize olasılıkları sorgulayan sınırlı bir vücuttaki sınırsız bir ruh olarak yansıtılır. Onun sınırsızlığı serbest bırakan yer de Wired'dir. (Fiziksel gerçeklikten kurtuluş)



Wired'e giriş sekanslarında kullanılan sistemlerin bildik filmlerdeki takur tukur klavye girişleri yada eski Windows'daki gibi bir sanal gerçeklik hissi vermeyecek denli somut durmaması için Mac'lerde kullanılan sistemin üzerinde biraz daha oynanıp daha görsel hale getirilerek "Copland OS" adlı hayali bir işletim sistemi yaratılmıştır. Wired mottosu olan "Close the world, Open the nExt" de MacOS'un 1989'deki sistemi NeXTSTEP'e bir göndermedir. Ayrıca Wired sahnelerinde subliminal frame boyutunda kısa sürede ekranda çeşitli açılardan geçen sayısız yazı bulunur.

Lain Japonya'da öğlen 1.15 sıralarında yayınlanmasına (ki bu aslında çocukların en fazla ekran karşısında olabileceği saatlerdendir) rağmen büyük bir ilgi toplamış, o zamandan bugüne pek çok objektif Anime dergisininin incelemelerinde 10 üzerinden 9.5 gibi notlara sahip olmuştur. Ayrıca Anime altkültürü üzerine pekçok kitap ve akademik araştırmada referans gösterilen bir seri haline elmiştir.

Lain hakkında söylenecek daha pek çok şey var ama benim yazım belki de bir okyanusta su damlasından daha küçüğünden başka birşey değil. Sanırım bunun için en iyi yol sizlerin bu seriyi izlemesi ve kendi yorumunu sunması. Umarım bu serinin az çok "Matrix" olmadığını anlatabilmişimdir.

Extra:

http://www.youtube.com/watch?v=s_3Eu22xKnk ( "Duvet" - Açılış şarkısı )

http://www.youtube.com/watch?v=rRDdyMJ84bE ( "Deeply" - Kapanış şarkısı )

http://www.youtube.com/watch?v=6aLvTNXtVbk ( "Kodoku no Signaru" - Ek şarkı )

Aşağıda ise OST'unda yeralan 2 enstrümantal şarkıyı bulacaksınız ki bugüne dek bitirdiğim sayısız cilt Manga için bana arka plan müziklerini oluşturdular:

"Working Man's Theme"

"Lain's Theme"