Roman değildir. Hikaye de değildir.
Şimdi ne değildir sorusunu yanıtladıysak ne olduğundan bahsedelim. Novella uzun hikayeden çok kısa roman olarak değerlendirilip, kelime bazında Türkçeye muhteşem şekilde -'Romancık' olarak- geçirilmiş edebi türdür.
Karşılaştırmalı bakarsak Joseph Andrews (Henry Fielding) bir roman olup, Dönüşüm (Franz Kafka) bir novelladır. Hugo ve Nebula Ödülleri novellayı 17.500 ile 40.000 kelime arasında tanımlamış ve kategorize olarak bir standart göstermişlerdir.
Lakin bir de novellanın kelime sayısı ile değil anlatım biçimiyle ilgili olduğu fikri de var ve oldukça yadsınamayacak şekilde mantıklı. Şimdi romandan aşağı, hikayeden yukarı türümüz novella oluyor. O zaman romandaki gibi olay akışını ve alt yapıyı yakalayamamış fakat hikaye gibi tek bir düğüm ve çözüm noktası olmayan eserlerde novella olmalıdır. Samuel Richardson’un Pamela’sı da standart ölçülerin kat be kat üstünde olmasına rağmen bir novelladır.
Bir edebi türün sözcük sayısına göre belirlenmesini yanlış bulduğumdan novellayı önceki paragraftaki cümlelerle tanımlamayı tercih ederim: Hikayeden yukarı, romandan aşağı.
Ozymandias'ın sorusu üzerine çok sevdiğim ve edebiyatta yetkin bir arkadaşımla gece vakti yaptığım uzun konuşmalar sonucu ortaya bu şekilde bir tanım çıkarmaya çalıştım. Umarım yararlı olmuştur.