Kayıt Ol

Hüma Kuşu

Çevrimdışı Bardes

  • **
  • 210
  • Rom: 13
    • Profili Görüntüle
Hüma Kuşu
« : 08 Eylül 2010, 22:54:26 »

Hüma kuşu, çoğu kez cennet kuşu olarak da adlandırılan, görünmeyecek şekilde çok yükseklerde dinlenmeksizin sürekli uçan, asla yere değmeyen -bazı kaynaklarda ayakları olmadığı da nakledilir- efsanevi kuş.

Arapçası Bulah olup bazı kaynaklarda Arapça'daki ruh anlamına gelen hu ve su anlamındaki ma kelimelerinden oluştuğu savunulmuştur. Kaynaklarda Tengricilik inancındaki Tanrı Umay ile benzerliği belirtilen ve Çepni boyunun sembolü olarak kullanılan Hüma, bazı Türk lehçelerinde Kumay veya Umay kuşu adı ile de bilinir.

Başına konduğu kimseye mutluluk getirdiğine inanılması sebebi ile talih kuşu veya devlet kuşu olarak da isimlendirilir. Bunun kaynağı eskiden bir hükümdar ölünce halkın bir meydanda toplandığı ve Hüma'nın başına konduğu ya da gölgesinin üzerine düştüğü kişinin hükümdar olduğuna dair halk inancıdır. Hümayun kelimesinin hükümdar, padişah anlamlarını alması ve Hüma'ya devlet kuşu  denmesi Hümâ'nın gölgesi ile ilgili bu inançlar sebebi iledir. Hüma'nın canlısının asla yakalanamayacağı ve Hüma'yı bilerek öldüren kişinin kırk gün içinde öleceği de yaygın inançlar arasındadır. Bazı yorumlarda, Hüma'nın Feniks gibi birkaç yüzyılda küllerinden yeniden doğmak için kendini yakarak tükettiği de ifade edilir.

 Edebiyatta Kullanımı

Hüma kuşu, Osmanlı, Türk, Fars ve Urdu edebiyatında sıklıkla başvurulan motiflerden biridir. Bunlar arasında Hüma ve Hümayun mesnevileri ile kuşlar arasındaki konuşmalara dayalı alegorik eserler başı çeker. XII. yüzyılda yazılan Gazali'nin Risaletü't-tayr'ında, Ferîdüddîn-i Attâr'ın bu eserden yararlanarak yazdığı Mantık-ut Tayr'da ve Ali Şîr Nevaî'nin Attar'ın eserine nazire olarak kaleme aldığı Lisânü't-Tayr'da sıklıkla geçmektedir.

Cennete yaşaması, çok yükseklerde uçup yedi kat göğün üzerindeki felekler ve burçlar arasında dolaşması ve hatta Tanrı’ya kadar gidip gelen bir kuş olması sebebi ile Türk halk edebiyatında da Hüma, erişilemeyecek yüksekliklerin bir sembolüdür. Bazı ortak özellikleri dolayısıyla da Feniks, Garuda, Simurg ve Kaknüs gibi diğer efsanevî kuşlarla karıştırılan Hüma, Divan şiirinde mitolojik kuşlar içinde özellikleri nedeniyle en çok sözü edilendir. XVI. yüzyıldan başlayarak şiirlerdeki kullanım sıklığı sürekli bir artış göstermektedir.

Kaynak

Çevrimdışı Wanderer

  • ****
  • 1501
  • Rom: 28
  • Uzun günler ve hoş geceler dilerim.
    • Profili Görüntüle
    • Blog Sayfam - Yolsuz Yolcu
Ynt: Hüma Kuşu
« Yanıtla #1 : 08 Eylül 2010, 23:18:45 »
Ayrıca Hz. Süleyman'ın kuşudur diye biliyorum.
May the force, be with you.

Çevrimdışı Alorka Greenleaf

  • ***
  • 603
  • Rom: 6
  • End of the Ergenism
    • Profili Görüntüle
    • f
Ynt: Hüma Kuşu
« Yanıtla #2 : 08 Eylül 2010, 23:18:54 »
Dumbledore' un kuşu değil mi bu? Yoksa bu kuşun diğer adı  Anka mı? Ya da Zümrüdü Anka. Bilgin varsa paylaşırsan sevinirim. :)

Çevrimdışı Wanderer

  • ****
  • 1501
  • Rom: 28
  • Uzun günler ve hoş geceler dilerim.
    • Profili Görüntüle
    • Blog Sayfam - Yolsuz Yolcu
Ynt: Hüma Kuşu
« Yanıtla #3 : 08 Eylül 2010, 23:20:11 »
Dumbledore' un kuşu değil mi bu? Yoksa bu kuşun diğer adı  Anka mı? Ya da Zümrüdü Anka. Bilgin varsa paylaşırsan sevinirim. :)
Zümrüdüanka kuşu ile Hüma kuşu bir değildir.
May the force, be with you.

Çevrimdışı Alorka Greenleaf

  • ***
  • 603
  • Rom: 6
  • End of the Ergenism
    • Profili Görüntüle
    • f
Ynt: Hüma Kuşu
« Yanıtla #4 : 08 Eylül 2010, 23:22:45 »
Aynı özellikler ama. Külden yeniden doğması falan. Ayrıca resimde ki de Harry Potter filmde kinin aynısı neredeyse.

Çevrimdışı alper

  • **
  • 143
  • Rom: 10
  • don't let'em tie you to the stake :P
    • Profili Görüntüle
Ynt: Hüma Kuşu
« Yanıtla #5 : 08 Eylül 2010, 23:49:25 »
Zümrüdüanka'nın diğer adıdır Huma, Simurg da denir Umay da diğer adıdır, farklı farklı dillerde.

Çevrimdışı Bardes

  • **
  • 210
  • Rom: 13
    • Profili Görüntüle
Ynt: Hüma Kuşu
« Yanıtla #6 : 08 Eylül 2010, 23:51:43 »
Hatta Tuğrul kuşu bile deniyormuş.

Çevrimdışı Wanderer

  • ****
  • 1501
  • Rom: 28
  • Uzun günler ve hoş geceler dilerim.
    • Profili Görüntüle
    • Blog Sayfam - Yolsuz Yolcu
Ynt: Hüma Kuşu
« Yanıtla #7 : 08 Eylül 2010, 23:52:49 »
Zümrüdüanka'nın diğer adıdır Huma, Simurg da denir Umay da diğer adıdır, farklı farklı dillerde.
Farkın ne olduğunu bilmiyorum da, bi fark var diye biliyordum yahu.
May the force, be with you.

Çevrimdışı alper

  • **
  • 143
  • Rom: 10
  • don't let'em tie you to the stake :P
    • Profili Görüntüle
Ynt: Hüma Kuşu
« Yanıtla #8 : 09 Eylül 2010, 00:08:50 »
Fark inanışlardan doğuyor. Taoistler ölümsüzlüğün simgesi olarak benimsemiştir Simurg'u. Yunan mitolojisine göre ise reenkarnasyonu temsil ediyordur küllerinden doğması. Ama hepsinin bahsettiği kuş bilgili kuş, kuşların efendisi, aynı kuş. Köpek başlı olduğuna inananlar var. Otuz kuşun birleşimi olduğuna inanan da var, mit bu belli mi olur :) (mit alınmasın :P)

Diller kendi kökenlerine inip anka kuşu için (her şey için aslında ama konu bu olduğu için anka dedim) en uygun sözcüğü ararlar, sonuçta bu bir mittir ve kendi kültürlerinde olmaması büyük bir eksiklik olur. Ancak tam doğru kelimeyi bulmaları imkansızdır ve bir şeylere benzetirler, benzettikleri şekilde de inanmaya başlarlar, bu zamanla farklılık gösterir. İnanışlar yamulur, sağdan soldan "aa bak bu özelliği de varmış bu kuşun" dendiği için modifiye bir kuş meydana çıkar, e doğal olarak her kültür farklı düşüneceği için halklar arasında farklılıklar oluşur.

Bu genel bir durumdur bu sav her şey için mümkün olabilir dediğim gibi. Anka kuşu için kesinlikle böyle olmuştur demiyorum kimse bilemez de zaten ama büyük ihtimal ile olan budur.

Çevrimdışı Wyern

  • **
  • 121
  • Rom: 5
    • Profili Görüntüle
    • Son Gulyabani'nin Yeri
Ynt: Hüma Kuşu
« Yanıtla #9 : 28 Eylül 2011, 21:11:20 »
Hz.Süleyman'ın efsanevi kuşu Hüthüt'dür Anka değildir. Umay ise kuş şeklinde tasvir edilir ama Türk mitolojisinde bahsi geçen koruyucu bir varlıktır. Hüma kuşu, Tuğrul, Devlet Kuşu, Zümrüdüanka, Phoenix gibi çeşitli adlar taşır ve ağırlıklı olarak Orta Doğu, İran, Türkistan, Balkanlar ve Mısır mitolojilerinde izleri görülür. Kimi anlatımlarında ışık saçar çeşitli gök renklerinde tasvir edilir. Kimi anlatımlarda ateş kuşu olarak tasvir edilir. Bazı çizimler onu turna kadar gösterir bazısı ise ülkeler kadar büyük olduğunu gösterir. Çok çeşitli türler gösteren bir inanıştır.