Açıkçası seriye henüz başlamamış ama okumayı düşünen biri olarak ideal okuma sırası konusunda kafam karıştı. Seriyi bitirmiş olanlar söz konusu listelerle ilgili yorumda bulunabilirler mi?
Öncelikle Vakıf serisinin ülkemizde tanınmasına adına yapılmış birer katkı olarak hem Don Quijote' un incelemesinin, sonra da sorduğunuz sorunun ne kadar değerli olduğunu vurgulamak isterim.
Okuma rehberi seçimimize gelince, ortada bir anlaşmazlık olduğu açık. Bunun sebepleri üzerinde biraz durmak istiyorum müsadenizle. Sizin de belirtmiş olduğunuz gibi anlaşmazlığımız açık, Prelude bölümünün, yani ana kitabı öncelemesi için daha sonradan yapılan bir arka-hikayenin seriye başlamak için uygun olmayacağı görüşünde Don Quijote.
Romanlar hakkında ipucu vermemek için daha fazla açıklama yapmıyorum. Ama siz siz olun serilerin bütün kitaplarını okumadıysanız (Foundation and Earth ve Forward the Foundation hariç) Prelude to Foundation‘u okumayın.
Şeklindeki sözleriyle de bunu açıkça belirtiyor. Yine bu sözlerinden anladığım kadarıyla, -ki kendisiyle ilgili tek malumatım yazısından edindiğim bilgilerden ibarettir- yeni Vakıf' çıların okuma heyecanını baltalamış olmamak için ayrıntıya girmekten çekiniyor. Bu durumda neden böyle düşündüğü sorusuna ilişkin tek ipucu kalıyor, o da:
Ah… Yapılacak en kötü şeyi yaptı İthaki. Kronolojik sırayı takip etti. George Lucas, Star Wars‘lara Episode 1′den başlasa bu kadar berbat etmezdi.
Şeklindeki ifadesi. Bu ifadede belirtmiş olduğu üzere, kendisinin bu yaklaşımının aslında birçok diğer yapıt için geçerli olduğunu görüyoruz. Yani bir seriyi takip etmek için (Episode) denilen kurgunun gelişimine paralel sıranın uygun olmadığı kanaatinde kendisi. Maalesef katılamıyorum kendisinin bu görüşüne.
Gelelim neden katılmadığıma. Bir kere -hayli ilginç buldum bu durumu- Star Wars u kendisi gibi ben de izledim, ve yine muhtemelen tasvip etmeyeceği üzere kurgusal gerçekleşme sırasını takip ettim. Tıpkı Asimov' un Vakıf Serisini okurken yapmış olduğum gibi. Ve inanın bu seçimimden hayli memnunum.

Neden mi? Her şeyden önce bir seriyi kurgusal sırasıyla okumanın o seriyle arada
hem mantıksal hem de duygusal bir bağ kurmak açısından hayli önemli olduğunu belirtmek isterim. İkincisi
teoremlerin, karakterlerin ve bazı buluşların serideki öneminin oturmasının Prequel i okuyan bir kişi (Hele ki bu kişi Asimov ve romanlarına yabancı ise...) için çok daha kolay olacağı gerçeği. Bu sizin okuduğunuz edebi eserin inceliklerine karşı hassas hale gelmenize zemin hazırlayacaktır. Ülkemizde Asimov kitaplarına ulaşmanın çok da kolay olmadığını düşünürsek bu etkenin öneminin daha iyi ortaya çıkacağını düşünüyorum.
Peki neden bir prequel, seriye başlamak için yanlış tercih denilebilir? Bunun sebebi hiç kuşkusuz spoiler tehlikesidir. Birçok kişi prequelleri spoiler vermek konusundaki kötü şöhretleri sebebiyle sakıncalı bulmaktadır. Ama daha önce de söylediğim gibi romanları ben de okudum, ve bahsedilen bu kötü etkiye maruz kaldığımı pek söyleyemeyeceğim açıkçası. Daha fazlasını burada yazmak isterdim, ama bu gerçekten spoiler vermek olur

Şu kadarını söyleyebilirim (Star Wars evreninde at koşturayım haddim olmayarak) : Anakin in çocukluğundan başlayıp Vader' ın Noooooo! diye haykırışına kadar geçen bütün o zamanı gerçekçi bir sırayla izleme olanağı bulmak, her şeyi Vader' ın gözünden görmek benim için yeterliydi aslında. Bu durum neyin yanlış neyin doğru olduğuna kendim karar vermemi sağladı ve iyiyi ile kötüyü o boğucu çerçevelere sokmamı engelledi çünkü.
Ve sizi temin ederim, Luke' un Vader' ın oğlu olması, Leia ve Luke un kardeşliği, Yoda hakkındaki gerçek gibi büyük spoilerların hiçbirine denk bir kaybınız olmuyor Vakıf Evreninde.
Tüm bu söylediklerime şunu eklemeyi bir görev biliyorum ki bu seçimi yapacak olanlar biz ne kadar fikir beyan etsek de sizlersiniz. Benim bu konudaki tavsiyem, kendi karakterinize ve genellikle yaptığınız seçimlere uygun bir tercih yapmanızdır.
Gerçek hayatın kronolojisinden feragat ettiğimiz açık, aldığımız risk ortada. Ama kurgusal evrenin kronolojisini takip etmek bana daha büyük bir keyif veriyor, yaptığım takas benim için adil bir ticaret oluyor çoğunlukla. Seçim sizin derim, sonuçta ister spoiler riskinden kaçının ve flashback yöntemiyle okuyun seriyi, ister serinin gurusu haline gelin ve arada geçen önemli ayrıntıları kaçırmadığınızdan emin olarak okuyun, Vakıf Serisi' nden büyük keyif alacağınızı umuyorum.