Serial Experiments Lain, Yoshitoshi Abe'nin mangaka ve karakter dizaynını, Chiaki J. Konaka'nın görüntü yönetmenliği ve konsept dizaynını yaptığı ve Ryutaro Nakamura'nın yönetmenliğini üstlendiği 1998 yapımı 13 bölümlük cyberpunk Anime'sidir. (Üçlünün bir araya geleceği sonraki yapım olan Despera 2010 sonbaharında vizyona girecek)
Lain gerçeklik, kimlik, iletişim sorunları üzerine kurulmuş metafiziksel bir öyküdür. Anlatımın odağında, bir Japon kasabasında yaşayan 14 yaşındaki Iwakura Lain vardır, ki bir odak karakter olarak iletişim sorunları yaşayan ve sosyal açıdan toplumdan kopuk bir karakter olarak karşımıza çıkar, kendisiyle tam zıt bir ablası, katı ve duygusuz bir annesi, işinden eve hiç gelmeyen bir babası vardır. Hikaye ise Wired denilen bir tür internet dünyasının yakınında geçer. Wired, görsel ve işitsel bağlantılı ve her kişinin farklı amaçlarla giriş yaptığı bir ağ, fakat ağın bu özelliği kendi yan sanayisini oluşturmuş. William Gibson'un romanlarındaki gibi, insanlar ağa sürekli ve maksimum senkronizasyonla bağlanabilmek için özel uyuşturucular kullanmakta. Ve ağa bir kez girenler, çıkışı olmayan bir tavşan deliğinde buluyorlar kendilerini... Wired o kadar geniş ki bir noktadan sonra kendi sektörünü ve kendi teolojisini yaratıyor.
Wired'e giriş yapan öğrencilerden Lain'le aynı okuldaki öğrencilerden birinin intiharı ve intihardan sonra Lain'e ondan bir mesaj gelmesi üzerine Lain bu olayı Wired'de araştırmaya karar verir. Evini bir bilgisayar atölyesine çevirir ve ardarda dalışlar yapmaya başlar. Lain'le beraber yaşayan ve ondan taban tabana zıt kişilikteki Mika ise bu dalışların ardından halüsinasyon ve gerçeklik şokları gerçirmeye başlar. Artık yaşadığı dünyanın gerçek olduğundan bile kuşku duyar hale gelmiştir.
Lain'in dalışları ve ipuçlarının onu götürdüğü cyberpunk mekan Cyberia'daki tetikçinin Lain'in kendisine bakışını görür görmez silahı kafasına dayayıp intihar etmesi, Wired'in sınırlarını korumakla görevli Knights teşkilatının Lain'i takip etmeye başlamasına sebep olur. Knight'lar Wired'de kendi hakimiyetlerini tehlikeye düşürecek bir Tanrı istememektedirler. Ama bilmedikleri şey Lain'in Wired'de geçirdiği süre sonrası giderek değiştiği ve ilkinden tamamen farklı bir kişilik geliştirdiğidir. Wired ortamındaki bu kedi fare oyunu sona yaklaştıkça Wired'in ve gerçek dünyanın aslında ne olduğunu, Kids Project'i ve Protocol 7'yi öğreniriz. Aslında bildiğimizi sandığımız tüm hikaye baştan beri aslında çok farklı bir şekilde çok farklı bir yerde durmaktadır ve Lain'in kararlı adımları onu oraya götürmektedir.
Yoshitoshi Abe, çocukken Manga okuyamadığını, bunun evde yasak sayılan birşey olduğunu söyler. Bu yüzden sonraki hayatında mangaka olarak amacının "doğal ve etrafında herşeyi barındıran" bir öykü yapmak olarak gösterir. Lain'se linear ilerlemeyen asimetrik bir öyküdür, daha doğrusu bu "modern anlatı ile şu an yaşanmakta olanın" alternatif bir bileşkesidir. Başrol karakter Lain bile 3 ayrı yanıyla karşımıza çıkar: Çocuk yönü (Ayı pijamaları ve -sonradan kaybolacak olsa da- Lain'in kargalara olan korkusu), olgunlaşma yönü (Lain'in kendisine yöneltilen sorulara giderek daha sert ve ciddi yanıtlar vermeye başlaması) ve kötücül yönü (Lain'in giderek daha hesapçı bir karakter kazanması, Lain'in kurnaz gülümseyişinin artışı) Lain'in bu yönelim nüansları ince çizim farkları ile tasvir edilir. Bu nedenle, hikayedeki 5 ana nüanstan birisi "mental kimlik" olarak karşımıza çıkar.
"İletişim" teması aslında pratogonist'in iletişimsizlik durumu üzerinden verilmiştir ki bu yanlız olmaktan ziyade kişinin kendi karakteristiğinden kaynaklanan doğal bir durum olarak verilir. (Mika ise sosyal açıdan çok başarılı ve aktif olmasıyla Lain'le kontrast oluşturur) Yönetmen hedef kitlesini 14-15 yaş olarak düşündüğünden Lain'in Wired'e "sarıldıkça" çevresindekilerden ve ailesinden kopuşu ile bu iletişim teması iletişimsizlik ile Lain'in klişilik değişimlerini bağlar ve bu anlamda etkili bir kontrast daha oluşturulur.
"Yanlızlık" ise önceki temanın zıttıdır. Lain yanlızdır çünkü okulda konuşacak kimsesi, ailede rol modeli olarak alacağı biri yoktur, bu anlamda Lain'in yanlızlığı ve Wired'e yönelişi (ve haliyle geçirdiği metamorfoz) bir karardan ziyade "sonuç"tur ve doğal kabul edilir. Serideki tek ekleme şarkı olan "Kodoku no Signaru" (ki son bölümde çalmaktadır) sözleriyle aslında bu duruma bağlantılıdır.
"Gerçeklik" tek boyutta kalıp geçilen bir tema değildir Aksine doğal gerçeklik, yapay gerçeklik, sert gerçeklik gibi birçok farklı formuyla seri ilerledikçe karşımıza çıkar. Bu durum daha çok serideki ortaya çıkan durumlar için bir tefsir aracı olarak kullanılır. Aynı nedenledir ki, tanrısal bakış perspektifinin "gerçekliğin sınırlı görüşü" temasını tamamen yansıtır şekilde görünmesinden kaçınılmıştır.
Teoloji hikaye gelişiminde geniş yer tutar. Lain'in kendisi bize olasılıkları sorgulayan sınırlı bir vücuttaki sınırsız bir ruh olarak yansıtılır. Onun sınırsızlığı serbest bırakan yer de Wired'dir. (Fiziksel gerçeklikten kurtuluş)
Wired'e giriş sekanslarında kullanılan sistemlerin bildik filmlerdeki takur tukur klavye girişleri yada eski Windows'daki gibi bir sanal gerçeklik hissi vermeyecek denli somut durmaması için Mac'lerde kullanılan sistemin üzerinde biraz daha oynanıp daha görsel hale getirilerek "Copland OS" adlı hayali bir işletim sistemi yaratılmıştır. Wired mottosu olan "Close the world, Open the nExt" de MacOS'un 1989'deki sistemi NeXTSTEP'e bir göndermedir. Ayrıca Wired sahnelerinde subliminal frame boyutunda kısa sürede ekranda çeşitli açılardan geçen sayısız yazı bulunur.
Lain Japonya'da öğlen 1.15 sıralarında yayınlanmasına (ki bu aslında çocukların en fazla ekran karşısında olabileceği saatlerdendir) rağmen büyük bir ilgi toplamış, o zamandan bugüne pek çok objektif Anime dergisininin incelemelerinde 10 üzerinden 9.5 gibi notlara sahip olmuştur. Ayrıca Anime altkültürü üzerine pekçok kitap ve akademik araştırmada referans gösterilen bir seri haline elmiştir.
Lain hakkında söylenecek daha pek çok şey var ama benim yazım belki de bir okyanusta su damlasından daha küçüğünden başka birşey değil. Sanırım bunun için en iyi yol sizlerin bu seriyi izlemesi ve kendi yorumunu sunması. Umarım bu serinin az çok "Matrix" olmadığını anlatabilmişimdir.
Extra:http://www.youtube.com/watch?v=s_3Eu22xKnk ( "Duvet" - Açılış şarkısı )
http://www.youtube.com/watch?v=rRDdyMJ84bE ( "Deeply" - Kapanış şarkısı )
http://www.youtube.com/watch?v=6aLvTNXtVbk ( "Kodoku no Signaru" - Ek şarkı )
Aşağıda ise OST'unda yeralan 2 enstrümantal şarkıyı bulacaksınız ki bugüne dek bitirdiğim sayısız cilt Manga için bana arka plan müziklerini oluşturdular:
"Working Man's Theme""Lain's Theme"
18 Yanıt
14276 Gösterim