Aldous Huxley’den Arşivlik Bir Çalışma: “Edebiyat ve Bilim”

edebiyat-ve-bilim-aldous-huxley-ust

Aldous Huxley, çok uzun yıllar daha eskimeyecek bir tartışmayı, edebiyat ve bilimin temsil ettiği kültürleri tartışıyor.

Edebiyat ve bilim… Aynı anda akla gelmesi pek olası olmayan, olduğunda da yüzyıllardır büyük tartışmalara neden olmuş, dünyaya yön veren iki kutup. Bu alanda hatırı sayılır eserlerden olan ve roman yazarı C.P.Snow tarafından kaleme alınmış The Two Cultures (İki Kültür) adlı eserinde beşeri ve beşeri olmayan tartışıyordu. Huxley ise Snow’a bu eserinde muhalefet oluyor.

Huxley muhalefet olmakla kalmayıp, İngiliz, İtalyan ve Fransız edebiyatından da sayızı örnekle tezlerini desteklediği bu arşivlik eserinde, edebiyat ve bilimin bir araya gelişine de ihtimal veriyor ve bunu tartışmaktan da geri durmuyor. Tam da onda alıştığımız ve beklediğimiz gibi. Hiçbir şeyden sakınmayan tavrı, mağrur anlatımıyla Aldous Huxley’nin engin bilgeliğine dalmaya bir kez daha hazırız.

Eserin tanıtım metnine geçmeden önce belirtmekte fayda var, Edebiyat ve Bilim’in editörlüğünü tam da bu eserin doğasına yakışır biçimde edebiyatçı Prof. Dr. Ünsal Özünlü üstlenmiş durumda.

Hadi o zaman tanıtım metnine geçelim:

edebiyat-ve-bilim-aldous-huxleyYaşadığı dönemlerdeki özgürlükçülüğün sonsuz evrensel hümanizmlerini takip eden Huxley, özgürlükler anlayışı ve yaşamı ile modern sonrası edebiyatı ve sanatları derinden etkilemiştir.
Huxley’e göre edebiyat ile bilim farklı kültürleri temsil eder.

İşte Edebiyat ve Bilim, hem Edebiyat ve beşeri bilimler ile Bilim ve teknoloji ilişkisini, hem de bu iki kültür arasındaki çatışmanın tarihini incelemektedir. Bu deneme, aynı zamanda hümanistik değerlerle bilimsel süreçlerin uygun sentezlerle nasıl birlikte geliştirilebileceğine ilişkin öneriler sunuyor.

“Edebiyatın ve bilimin işlevi nedir, psikoloji nedir, yazınsal dilin doğası nedir? Edebiyatın işlevi, psikolojisi ve dili, bilimin dili, işlevi ve psikolojisinden nasıl ayrılır? Edebiyatla bilim arasındaki bağıntı geçmişte nasıldı? Şimdi nasıldır? Bu bağıntı gelecekte nasıl olabilir? Sanatsal yönden konuşulursa, edebiyat insanının gelecek yüzyılların bilimine katkısı nasıl olmalıdır?
Bu kitapta yanıtlamaya çalışacağım sorular işte bunlar olacaktır.”
– Aldous Huxley

Epos Yayınları tarafından dilimize kazandırılan eserin çevirmen koltuğunda Prof. Dr. Ünsal Özünlü yer alıyor. Editörlüğüyse M. Serdar Kayaoğlu’na ait. 102 sayfa boyunca bizi bir kez daha Huxley’nin kafasının içine girmeye yönelten bu eseri dilimize kazandırdıkları için Epos Yayınları’na sonsuz teşekkürler. Artık bize düşense Huxley ile kıran kırana tartışmalara girmek ve bundan tarifsiz bir keyif almak.

Dileriz Aldous Huxley’nin artık baskısı bulunmayan nice eseri de (Krom Sarısı, Maymun ve Öz, Yarın Yarın Yarın vb.) en kısa zamanda raflardaki yerine geri dönerler. O zaman gelene dek, bu yepyeni fikir bombardımanıyla algı kapılarımızı açıyor olacağız.