Siyahi ve farklı etnik kökenlerden gelen yazarların H.P. Lovecraft’ın büstüyle ödüllendirilmesi tartışması bir son buldu.
H. P. Lovecraft’ın ne yazarlığından ne fantazyaya katkılarından ne de genel anlamda edebiyat dünyasında bıraktığı izden şüphe duyabiliriz. Kendisinin ustalığı apaçık ortada olduğu kadar, uç zihninin yarattığı dehşetler de yüzyıllardır pek çok yazara ilham vermeye ve okurları titretmeye devam etmektedir.
Ancak Lovecraft’ın hiç saklamadığı bir başka yanı daha var: ırkçılığı. Kendisinin özellikle siyahiler hakkında hoş olmayan sözleri mevcut.
The World Fantasy Awards da (adı üzerinde) dünyanın en önemli fantazya ödüllerinden biri ve H. P. Lovecraft’ın büstünü ödül olarak sunan bir organizasyon. İşte her şey Nnedi Okorafor’un bu ödülü kazanması ve kendisinin geldiği kökenler hakkında hoşa gitmeyecek sözler söylemiş bir yazarın büstünü ödül olarak almasıyla başladı. Sizlere 2011 yılında gerçekleşen bu olayı şurada anlatmıştık.
Okorafor o dönem blogunda şöyle demişti:
Her neyse, bu ırkçı adamın büstü evimde duruyor. Bu ırkçı adamın büstü benim bir yazar olarak en büyük onurum. Bu ırkçı adamın büstü, Afrika edebiyatının Wole Siyonka Ödülü ve Carl Brandon Topluluğu Parallax Ödülü’nün (beyaz olmayan yazarlar arasında en iyi spekülatif kurguyu yazanlara verilir) yanında duruyor. Kafam karışmış durumda.
Onun ardından, Yüz Bin Krallık adlı eseriyle ödülü kazanan Nora K. Jemisin de bu ironiyi yaşayanlardan biri oldu.
Peki şimdi ne oldu?
1975’ten beri süregelen bu gelenek, 40 yıl sonra bozuldu. The World Fantasy Award’ın düzenleyecileri, içlerinde beyaz yazarların ağırlıkta olduğu ve pek çok yazar tarafından yürütülen bir kampanyayla birlike Lovecraft büstünü ödül olarak vermekten vazgeçtiklerini resmi olarak duyurdu.
Lovecraft büstüne alternatif olarak, bilimkurgunun kraliçelerinden Octavia Butler büstü önerilmişti. Bakalım ne olacak?
Bizler dilimizde Octavia Butler gibi bir ustanın bir tanecik kitabına, sadece Yavru Kuş’a sahibiz. Yeri gelmişken söylemeden geçemeyeceğim, bu yazarın yalnızca bir tane eserinin dilimizde olması çok büyük kayıp.
Siz ne dersiniz? Sizce Lovecraft büstünün değiştirilecek olması yerinde bir karar mı? Yoksa abartı mı?