Zeka konusu açılmış, bir şeyler yazmak lazım.
Hayatım boyunca bana zeki dendi. Aynı yaştaki kişilerden olmasa da, öğretmenler, tanıdıklar, hepsinin bana bakışı ve benden beklentileri garip ve saçma bir şekilde acayip yüksek oldu. Şayet össden 310 küsür puan aldığımda bütün sülale şok geçirmişti, ki bu tutumlarını anlayamıyorum.
İnsanların bana böyle demelerinin sonucu olarak, sanırım ergenliğe girdiğimde başlayan sorgulama sürecinin bir parçası olarak zekanın anlamlarını düşünmeye başladım. İnsanlar çok ilginç bir şekilde, zekayı tek bir şey olarak kabul etmiyorlar. Altta bir kaç madde sıraladım, bunlardan bir veya daha fazlası varsa, hayatınızda en azından bir kere zeki ünvanı almışsınızdır.
-Görsel şeyleri kitapçığa bakmadan çözmek, bunu herhangi yetişkinin yanında, o beceremezken yapmak. Lego, bilgisayar oyunları, veya karmaşık bir gazete bulmacasını kısa sürece çözmek gibi.
-İnsanlara farklı bakış açıları sunarsanız. Mesela temelde bir dosta hissedilenlerle sevgiliye hissedilenler arasında hormonal bir fark olmadığını söylerseniz, insanlar sizin 'ilginç' olduğunuzu, yaşça büyükleriniz veya sevenleriniz ise bu farklı bakış açısını kabul edebildiğiniz için 'zeki' olduğunuzu söylerler.
-Laf yarışlarında son sözü söyleyen kısım olmak. Çocukça denen, ama hayatın her safhasında kullanılan bir şey bu, bunu yapanı genelde izleyenler 'çocuk' olarak nitelendirirler. Ancak tabi tartışmanın verilen cevapları zeka doluysa 'zeki' olursunuz. Yani mesela adam dosta ve sevgiliye farklı şeyler hissettiğini söylerse sen de bilimsel açıklamalar yaparsan.
-İnsanların 'olmaz öyle şey' dedikleri şeylere 'neden?' demek. Çünkü insanlar küçüklüklerinden beri yerleşen kalıpların neden gerçekten var olduklarını bilmezler çoğunlukla, farklı bakış açısı onlara sizi zeki gibi gösterir.
-Derslerden acayip yüksek notlar almak. Bu aslında farklı bakış açısına sahip olmakla eş değer olabilir bazı durumlarda, dahi değilseniz yüksek notlar almanız sadece ok çalışmanızla alakalı oluyor.
Zeka bir yanılgıdır. Eğer farklı bakıyorsanız ve bu size pratik yollar sunuyorsa, sadece farklı bakıyorsunuzdur. İnsanların zeka dediği şey, toplumda kullanıldığı haliyle, sadece bu. Zaten farklı bakarsan ya deli oluyorsun ya zeki. Kimse normal olabileceğini düşünmüyor. Bu da kalıplaşmış toplumun handikaplarından biri.