Karanlığın Sol Eli
Ursula K. Le Guin
_____
oguzkaan
Bilimkurgu türünün neden herkesin okuması veya okumayı denemesi gereken bir tür olduğunu kanıtlayan harika bir eserdi.
Bilimkurgu, şurdaki uzay gemisine kim ateş etti, şu gezegeni de keşfetsek mi, bizi saldıran uzaylıları öldürelim, distopik bir gelecekte ergenlerin başına gelenlerden ziyade uç fikirlerin araştırıldığı ve anlatıldığı bir tür olarak anılmalıdır. Ve bunu en iyi başaran yazarlardan biriside Ursula K. Le Guin.
Kitaptan bir pasajda bunu oldukça güzel ve benim kurabileceğim cümlelerden çok daha anlaşılabilir bir biçimde anlatıyor.
Tamam, kitaptaki insanlar androjen; ama, bu bin yıl içinde hepimizin androjen olacağı kehânetinde bulunduğum ya da her nedense androjen olmamız gerektiğini düşündüğüm anlamına gelmiyor. Ben sadece bilimkurguya özgü o acayip, sapkın ve düşünce -deneysel tarzda, belli havalarda, günün belli, biraz tuhaf saatlerinde bize bakarsanız zaten öyle olduğumuzu görürsünüz gibi bir gözlemde bulunuyorum. Kehânetler savurduğum, “bu böyle olacak” dediğim falan yok. Sadece betimliyorum. Psikolojik gerçekliğin bazı yönlerini romancıların hep yaptığı gibi, yani şık ve ayrıntılı yalanlar uydurarak betimliyorum.
LeGuin Karanlığın Sol Eli’nde doğuşumuzdan itibaren beynimize dikte olan erkek-kadın kavramlarının hiçbir anlam taşımadığı Kış gezegeninin çift cinsiyetli(hem eril hem dişil üreme organlarını bulunduran) sakinlerini anlatıyor. Gezegenler arası birliğin Elçi’si olarak Kış gezegenine gelen Ai, hermafrodit canlıların bu buzul çağındaki gezegende hayatta kalışlarını ve bizim cinsiyet kavramını koyduğumuz yere insanlık, bütünlük gibi kavramları koymasını anlatıyor.
Toplumda ki yerimizi cinsiyetimiz belirlemediği bir medeniyette kendinize yer edinmek için ne yaparsınız? Erkek, kadın etiketlerinin altında yatan nedir? İnsanlık mı? Onur mu? Çevreyle olan etkileşim mi? Bunların cevabını vermek zor hatta bir bakımdan imkansız. Henüz daha cinsiyet değiştiren insanlara tahammül edemezken, çocuk doğurmuş babalarla nasıl empati kurabiliriz ki?
İşte bu yüzden, Karanlığın Sol Eli, bilimkurgunun sayfa çevirten eserlerinden sıkılmış ve aslında türün en önemli özelliği olan deneysel fikirlerin keşfini okumak isteyen herkesin okumasını şiddetle tavsiye edeceğim bir eser.