Ölümsüz
Catherynne M. Valente
_____
Fırtınakıran
Kitabı bugün itibariyle bitirdim.
Ölümsüz, tek kelimeyle keşmekeşin kitabı. Yer yer bana Yürüyen Şato’yu anımsatacak türden türlü acayipliklere ve hayal gücüne sahip. Ama kimse yanılmasın, bu kesinlikle bir “yetişkin masalı”.
Çok ama çok özgün bir kitap var elimizde. Bu Marya Morevna adındaki bir kızın dikbaşlılığının, toplumunun ona dayattığı her tür profilini (ister tipik kadın olsun, ister kommünist birey) reddedişi ve bunun sonucunda tüm sihirli yaratıkların ilgisini çekişinin öyküsü. Ama bu aynı zamanda bir insanın acımasızlığa gidişinin de hikayesi. Öyle ki, Marya her sayfada biraz daha acımasızlaşıyor ve kitabın ortalarına doğru gerçekten güzel ve bir o kadar da acımasız birine dönüşüyor. Güzel kadınlar acımasız olmaz mı zaten?
Özgün, çünkü hiçbir kitapta başkarakterin nasıl acımasızlaştığını göremeyiz. İyiyi ve doğruyu görürüz. Oysa tüm kitap boyunca tek bir soru düzinelerce karakter tarafından Marya’ya soruluyor: “Kim yönetmeli?”
Yaşam Çarı Koşey onun için gelip de onu çariçesi yaptığında sıra dışı bir aşkı görüyoruz. Yetişkinler için masal demiştim ya, Koşey ile olan her anda bunu net biçimde görüyoruz. Çünkü Marya ve Koşey birbirlerinin canını yaktığı kadar birbirlerine tapıyorlar da. Ama nasıl bir sevgide insanın sevdiğine öyle şeyler yapabilir, işte oralar çok ilginç.
Ölüm Çarı ve dahası da var bu kitapta. Marya’nın tüm kitap boyunca mücadele edeceği bir Ölüm Çarı olmazsa olmaz; çünkü yaşamın olduğu yerde ölüm de olmalı.
Daha uzatmıyorum. Söyleyeceğim çooooook şey var. Çözümlemek istediğim çooook nokta var. Bunun yerine bir inceleme yazacağım. Yazarın Sovyet Rusyası ile Slav mitolojik dünyasını nasıl paralel tutabildiğini de orada anlatacağım.
Şuradaki yorumumdaki son sözüm ‘tavsiye ediyorum’ olsun. Bir tek son 50 sayfasını pek sevemedim, o da karman çorman haldeki kitabın son 50 sayfada durulmasındn ileri geliyordu.
İyi ki okudum. Çok çılgın bir kitaptı.